Page 9 - 881445_MATEMATYKA_podrecznik_kl_7_cz-1_ebook

Przykład 2

Zapiszmy liczby w systemie rzymskim.

a) 1897 b ) 2409

a) 1897 = 1000 + 800 + 90 + 7 = 1000 + (500 + 100 + 100 +100) + (100 – 10) + 5 + 1 + 1 = MDCCCXCVII

b) 2409 = 2000 + 400 + 9 = MMCDIX

2. Zapisz liczby w systemie rzymskim.
a) 1405 b ) 3596

Zapisując liczby w systemie rzymskim,
musimy pamiętać o następujących zasadach:
1. Bezpośrednio przed znakiem V lub X można zapisać tylko znak I.
2. Bezpośrednio przed znakiem L lub C można zapisać tylko znak X.
3. Bezpośrednio przed znakiem D lub M można zapisać tylko znak C.
4. Jednakowe znaki I, X, C lub M można zapisać obok siebie najwyżej trzy razy.
5. Znaki V, L i D nie mogą być powtórzone obok siebie.

Przykład 3
Sprawdźmy i wyjaśnijmy, który
zapis liczby w systemie rzymskim Liczba Zapis A Zapis B
jest poprawny – A czy B. 972 CMLXXII DCCCCLXXII

1450 MLD MCDL

Liczba 972. Zapis A jest poprawny: 972 = (1000 – 100) + 50 + 10 + 10 + 1 + 1 = CMLXXII.
Zapis B jest błędny, bo znak C można zapisać obok siebie najwyżej trzy razy.
Liczba 1450. Znak L oznaczający liczbę 50 nie może stać przed znakiem D oznaczającym liczbę 500, więc
zapis A jest błędny. Poprawny zapis to B: 1450 = 1000 + (500 – 100) + 50 = MCDL

3. Wyjaśnij, który zapis liczby
w systemie rzymskim jest Liczba Zapis A Zapis B
poprawny – A czy B. 999 CMXCIX IM

1495 MCCCCLXXXXV MCDXCV
1648 MCDLXVIII MDCXLVIII

2990 MMCMXC MMXM

7