Page 8 - 882161_MATEMATYKA_podrecznik_kl_7_cz-2_pilot
P. 8

5.1     Kąty i ich własności





        Podejmij temat




        Wskazówki zegara przedstawionego na
        rysunku wyznaczają dwa kąty. Określ rodzaj
        kąta zaznaczonego na niebiesko.
        Jaką miarę ma kąt wyznaczony przez
        wskazówki zegara o godzinie 9.00?
        A jaką – o 18.00?




        Przypomnijmy wiadomości o podstawowych figurach geometrycznych.



                           A                  Punkty oznaczamy wielkimi literami alfabetu A, B, C, ... .

                                      C       Proste oznaczamy małymi literami, np.: a, b, c, k, l, m. Innym sposobem
            a                   A             oznaczenia prostej jest zapis, np. AC, co oznacza, że prosta przechodzi przez
               prosta a         prosta AC     punkty A i C lub inaczej – że jest wyznaczona przez punkty A i C. Przez dwa
                                              różne punkty można poprowadzić dokładnie jedną prostą.


                    C                      A  Punkt na prostej dzieli ją na dwie półproste. Ten punkt należy do obu
          A                     D             półprostych. Nazywamy go początkiem półprostej.

            półprosta AC      półprosta AD

                                           C  Odcinek AC to część prostej, która znajduje się między punktami A i C wraz z tymi
                  a                           punktami. Punkty A i C nazywamy końcami odcinka. Odległość punktu A od
                            A
                                              punktu C nazywamy długością odcinka AC i oznaczamy |AC| lub a.
              odcinek a        odcinek AC


                              C       B       Trzy punkty A, B, C mogą leżeć na jednej prostej. Mówimy wtedy, że punkty A,
              A                               B, C są współliniowe. Zauważ, że jeśli punkty A, B, C są współliniowe i punkt C
                                              leży między punktami A i B, to |AC| + |CB| = |AB|.


                              C       B       Jeśli jeden z punktów A, B, C nie leży na prostej wyznaczonej przez dwa
              A                               pozostałe punkty, np. punkt C nie leży na prostej AB (tak jak na rysunku),
                                              to mówimy, że punkty A, B, C nie są współliniowe.

                                              Dwie półproste o wspólnym początku rozcinają płaszczyznę na dwie części.
                              A               Każdą z tych części, wraz z tymi półprostymi nazywamy kątem.
                                              Kąt to część płaszczyzny zawarta między dwiema półprostymi o wspólnym
                                              początku wraz z tymi półprostymi.
            O                 B               Półproste OA i OB to ramiona kąta, punkt O to wierzchołek kąta.



                                        6
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13