Page 8 - 881448_MATEMATYKA_podrecznik_kl_8_cz2
P. 8

5.1     Liczby wymierne





        Rzymski system zapisu liczb                             Zapisywanie i odczytywanie liczb w systemie
                                                                rzymskim
           I      V       X      L       C      D      M        762 = DCCLXII
           1       5      10     50     100    500    1000      MCCCXLVI = 1346


        Liczby naturalne                                        Liczby naturalne dodatnie:
        Liczby naturalne: 0, 1, 2, 3, 4…                        1, 2, 3, 4…

        Liczba pierwsza to liczba naturalna, większa od 1,      Przykłady liczb pierwszych
        która ma dokładnie dwa różne dzielniki: liczbę 1 i samą   2, 3, 5, 7…
        siebie.                                                 Przykłady liczb złożonych
        Liczba złożona to liczba naturalna, większa od 1,       4, 6, 8, 9, 10...
        która ma więcej niż dwa różne dzielniki.                Liczby 0 i 1 nie są ani liczbami pierwszymi, ani
                                                                złożonymi.


        Zaokrąglanie liczb                                      Zaokrąglanie liczb naturalnych
        Gdy pierwszą zastępowaną zerem cyfrą jest:              3429 ≈ 3430 (do rzędu dziesiątek)
        0, 1, 2, 3 lub 4, to ostatnia pozostawiona cyfra się nie   3429 ≈ 3400 (do rzędu setek)
        zmienia,                                                3429 ≈ 3000 (do rzędu tysięcy)
        5, 6, 7, 8 lub 9, to ostatnia pozostawiona cyfra zostaje
        powiększona o 1.

        Dzielenie z resztą                                      Zapis liczb w dzieleniu z resztą
        Jeżeli podczas dzielenia liczby a przez liczbę b (różną   733 : 3 = 244 r 1
        od zera) otrzymujemy resztę r, czyli a : b = k reszta r, to   733 = 3 ∙ 244 + 1
        liczbę a możemy zapisać jako: a = b · k + r, gdzie r < b.


        Cechy podzielności liczb                                Dzielniki i wielokrotności liczb
        Liczba jest podzielna przez:                            D  = {1, 2, 3, 6, 7, 14, 21, 42}
                                                                  42
        2 – gdy jej cyfrą jedności jest 0, 2, 4, 6 lub 8,       D  = {1, 3, 5, 7, 15, 21, 35, 105}
                                                                  105
        3 – gdy suma jej cyfr jest podzielna przez 3,           NWD(42, 105) = 21
        4 – gdy jej dwie ostatnie cyfry (cyfra dziesiątek i cyfra
        jedności) tworzą liczbę podzielną przez 4 lub są zerami,  W  = {0, 42, 84, 126, 168, 210, 252, …}
                                                                   42
        5 – gdy jej cyfrą jedności jest 0 lub 5,                W  = {0, 105, 210, 315, …}
                                                                   105
        9 – gdy suma jej cyfr jest podzielna przez 9,           NWW(42, 105) = 210
        10 – gdy jej cyfrą jedności jest 0,
        25 – gdy jej dwie ostatnie cyfry (cyfra dziesiątek i cyfra
        jedności) tworzą liczbę podzielną przez 25 lub są zerami,
        100 – gdy jej dwie ostatnie cyfry (cyfra dziesiątek i cyfra
        jedności) to 00.

                                        6
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13