Page 26 - 881464_PLASTYKA_podrecznik_kl_7_ebook
P. 26
1.4 Techniki rzeźbiarskie – tradycyjne i nowoczesne
Podstawowym środkiem wyrazu w rzeźbie jest bryła. Dzieło sztuki rzeźbiar-
skiej można podziwiać z każdej strony. Ostateczny kształt formy, jaki przyj-
muje rzeźba, jest uzależniony od tworzywa, z którego ją wykonywano. Obec-
nie tradycyjne materiały rzeźbiarskie, takie jak drewno, kamień czy metal,
są uzupełniane nowoczesnymi tworzywami sztucznymi, szkłem, gotowymi
przedmiotami itp. Rzeźba towarzyszy nam od początków dziejów. Zmianom
podlega jej forma i tematyka. Przemawia ona do nas również poprzez fakturę
(powierzchnię) i barwę.
Obok rzeźby pełnej funkcjonuje również płaskorzeźba. Ta forma naj-
częściej pojawia się w zdobieniach architektonicznych.
Przy tworzeniu kompozycji rzeźbiarskiej wykonuje się czynności związa-
ne z rzeźbieniem, modelowaniem i konstruowaniem. Czynność rzeźbienia
to praca z bryłą, którą artysta odpowiednio obrabia. Odejmuje z niej niepo-
Moai, koniec XVI w., Wyspa trzebny materiał poprzez kucie, odłupywanie, odcinanie czy rycie. Korzysta
Wielkanocna przy tym z różnych narzędzi, np. dłut, młotów, rylców, noży. Druga czyn-
Wykute ze skały wulkanicznej ność – modelowanie – to ręczne kształtowanie, lepienie miękkiej formy po-
majestatyczne kamienne posągi są przez odejmowanie lub dodawanie materiału rzeźbiarskiego typu plastelina,
osobliwością wyspy położonej na
Pacyfiku. glina czy wosk. Wymodelowaną bryłę można utrwalić, wykonując jej odlew
(np. w gipsie) lub wypalając ją w piecu. Konstruowanie to inaczej montowa-
nie rzeźby z wybranych elementów. Łączy się je ze sobą w różny sposób, np.
poprzez spawanie, nitowanie, klejenie, wiązanie. Ta metoda wykonywania
form rzeźbiarskich jest chętnie stosowana w sztuce nowoczesnej. Przez wieki
artyści posługiwali się głównie dłutami i młotkami. Natomiast współcześni
rzeźbiarze korzystają też z nowoczesnych maszyn typu wiertarki, szlifierki,
piły (także laserowe).
Współczesne pracownie rzeźbiarskie przypominają warsztat mechanika samochodowego lub stolarza.
24
