Page 22 - polski 6 cz2
P. 22

Historia zegara


                           Dzisiaj mało kto wyobraża sobie życie bez zegarka. To właśnie czas wyznacza
                           nasze prawa – prawo do nauki, odpoczynku, pracy. Przez wieki ludzie poszukiwali
                           najlepszego sposobu odmierzania czasu, by uregulować rytm życia i ułatwić sobie
                           funkcjonowanie w świecie.



          Pierwszy zegar pojawił się          Zegary słoneczne były bezużyteczne      Ważnym osiągnięciem w historii
          w starożytności – był to zegar      w nocy, a ludzie chcieli mierzyć czas   czasomierzy było wynalezienie
          słoneczny, którego wynalezienie     bez względu na porę doby. Pojawiły      zegara mechanicznego (w VIII w.
          przypisuje się Egipcjanom. Jego     się więc urządzenia wykorzystujące      w Chinach, w X w. w Europie).
          działanie polega na wskazywaniu     inne naturalne czynniki: wodę,          Mechanizmy w takich zegarach
          godziny za pomocą cienia,           ogień, piasek. Działanie zegara         są konstruowane na wiele
          rzucanego na skalę czasu            wodnego polega na regularnym            sposobów. Do dziś używa się
          przez nieruchomą wskazówkę          i stałym wypływie wody ze zbiornika     zegarów wahadłowych
          umieszczoną na powierzchni          przez odpowiedniej wielkości            czy też zegarów z kukułką
          tarczy zegarowej. Naukowcy          otwór. Jeden z najstarszych             napędzanych ciężarkami.
          przypuszczają, że niektóre          zegarów tego typu został                Zegary mechaniczne spotkamy
          dawne kamienne budowle              znaleziony w grobowcu faraona           na wielu budynkach. Powstały
          (np. Stonehenge [czyt. stonhendż])   Amenhotepa I. Być może taki            również mechaniczne zegarki
          mogły pełnić funkcje zegarów        zegar przyczynił się do powstania       kieszonkowe oraz na rękę
          i kalendarzy słonecznych.           związku frazeologicznego                (miniaturyzacja czasomierzy
                                              czas przecieka przez palce.             to kolejny ważny etap
                                              Z kolei zegar wykorzystujący            w dziejach zegara).
                                              ogień to świeca z podziałką,
                                              a najbardziej znany zegar piaskowy
                                              to klepsydra – składa się z dwóch
                                              najczęściej szklanych baniek
                                              umieszczonych dokładnie jedna
                                              nad drugą, połączonych rurką
                                              przepuszczającą wyznaczoną ilość
          Zegar słoneczny                     piasku w określonym czasie.















                                                                                      Zegar wahadłowy


                      Starożytny perski                  Klepsydra
                      zegar wodny                        – zegar piaskowy








                                        20
                                        20


   0717_881217_polski_kl6_cz_2_DRUK.indd   20                                                                 17.07.2019   20:21:13
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27