Page 66 - polski 6 cz2
P. 66
6.5 Narodziny świata a narodziny nauki
Podejmij temat z Zapisz w zeszycie swoje skojarzenia ze słowem filozof. Porównaj je
ze skojarzeniami koleżanek i kolegów.
z Jostein Gaarder (czyt. justain gorder), autor książki o filozofach
pt. Świat Zofii, napisał: Przez filozofię rozumiemy nowy sposób
myślenia, który narodził się w Grecji ok. 600 lat przed Chrystusem.
Wcześniej odpowiedź na wszystkie pytania dawały ludziom
rozmaite religie. Takie religijne wyjaśnienia przekazywane były
z pokolenia na pokolenie w postaci mitów. [...] Celem pierwszych
greckich filozofów było znaleźć naturalne wyjaśnienia procesów
zachodzących w przyrodzie. Na podstawie tego cytatu odpowiedz
na pytania: Jakie zagadnienia interesowały pierwszych filozofów?
O co pytali? Czym grecka filozofia różniła się od mitologii?
z Przeczytaj tekst o pierwszych filozofach i zagadnieniach, które ich
interesowały.
Władysław Tatarkiewicz (1886– Władysław Tatarkiewicz
1980) – filozof, historyk filozofii, Historia filozofii
historyk sztuki, etyk, autor m.in. (fragment)
Historii filozofii.
Przejście od praktycznej umiejętności do teoretycznej nauki dokona-
ło się w Grecji między VII a VI wiekiem [przed naszą erą]. Czy wła-
1
1 Tales (VII/VI w. p.n.e.) – mę- śnie Tales go dokonał? W każdym razie filozofowie greccy, szukając
drzec grecki uważany za pierw- swych przodków, dochodzili zawsze do niego, a przed niego wyjść
szego filozofa i pierwszego na- nie umieli. Jest tedy dość prawdopodobne, że jego filozoficzna teoria
ukowca. Żył i działał w Milecie, była pierwszą teorią naukową, jaka pojawiła się w Europie, a może
kolonii jońskiej w Azji Mniejszej i w ogóle na ziemi. […]
(dziś teren Turcji). Zapoczątkował Ta teoria Talesa brzmiała: Wszystko jest z wody, z wody po-
tam jońską filozofię przyrody wstało i z wody się składa. Można by przypuszczać, iż nie był to
pogląd nowy, że już przed Talesem wypowiadano podobny. Niektó-
rzy mniemają – pisze Arystoteles – że dawniejsi ludzie, którzy żyli daw-
2
2 Arystoteles (384–322 p.n.e.) –
najsłynniejszy filozof starożyt- no przed obecnym pokoleniem, tak samo zapatrywali się na przyrodę. Według
3
nej Grecji. Wpłynął na rozwój nich bowiem Okeanos i Tetyda byli rodzicami tego, co powstało. A jednak
zarówno filozofii (również chrze- różnica jest zasadnicza: Tales mówił o wodzie, a jego poprzednicy
ścijańskiej), jak i innych nauk, o bóstwach wody […]. Mówiąc o Okeanosie i Tetydzie, uprawiali
np. fizyki nie naukę, lecz mitologię. […] Zadaniem, jakie sobie stawiał [Ta-
3 Tetyda – bogini grecka, jedna les], było wyjaśnienie zjawisk – pod tym względem nie różnił się
z tytanid, córek Uranosa i Gai od twórców mitologii; ale rzecz w tym, że jego sposób wyjaśniania
64
0717_881217_polski_kl6_cz_2_DRUK.indd 64 17.07.2019 20:21:30
