Page 107 - polski 7 cz 1
P. 107

deszcz deszcz deszcz                                                       6   szukam tańca śmierci – nawiązanie do
          w Krakowie                                                                 popularnego motywu w średniowiecznej
          czytam Norwida 7                                                           sztuce, polegającego na przedstawieniu
          słodko jest zasnąć                                                         tanecznego  korowodu  ludzi  wszystkich
                                                                                     stanów, bogatych i biednych, prowa-
          słodziej być z kamienia                                                    dzonego przez śmierć zobrazowaną
          dobranoc moi mili                                                          jako szkielet (zwykle w tańcu ukazywano
          dobranoc                                                                   ich kilka); motyw ten miał przypominać
          żywi i umarli poeci                                                        odbiorcom o równości wszystkich ludzi
          dobranoc poezjo.                                                           (niezależnie od ich pozycji społecznej)
                                                                                     wobec śmierci
                                                                                     7   Cyprian Kamil Norwid (1821–1883) –
          1.   Opisz sytuację liryczną w wierszu. Odpowiedz na poniższe pytania.     twórca uznawany za ostatniego z czte-
                                                                                     rech najważniejszych polskich poetów
              a)   Kim jest podmiot liryczny. O czym świadczy zdanie: „próbuję zatrzymać   romantycznych  obok  Adama  Mickie-
                   wiersz”?
              b)   W jakich okolicznościach snuje swój monolog? Które słowo wydaje się   wicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta
                   kluczowe w ustaleniu jego sytuacji?                               Krasińskiego
              c)   Co można powiedzieć o nastroju podmiotu i nastroju wiersza?


                                                                                     Sytuacja liryczna – sytuacja,
                                                                                     w jakiej dochodzi do wygłoszenia
                                                                                     monologu przez osobę mówiącą
                                                                                     w wierszu (podmiot liryczny). Składa się
                                                                                     na nią zarówno osadzenie podmiotu
                                                                                     w czasie i przestrzeni, jego relacje ze
                                                                                     światem i innymi ludźmi (np. adresatem
                                                                                     wypowiedzi), jak i wewnętrzny stan
                                                                                     mówiącego (nasilenie emocji, lęk,
                                                                                     potrzeba kontaktu itp.). W liryce mamy
                                                                                     do czynienia najczęściej z sytuacją
                                                                                     wyznania, rzadziej z sytuacją narracyjną
                                                                                     (opowieść podmiotu) czy sytuacją
                                                                                     dramatyczną (elementy dialogu).




                                                                                     Przyjrzyj się mapie części Krakowa.
                                                                                     Powiedz, które z zaznaczonych na niej
                                                                                     obiektów,  wspomnianych  w  wierszu,
                                                                                     szczególnie silnie kojarzą się ze słowa-
                                                                                     mi „stąd nasz ród”.

          2.   Wiersz Różewicza można podzielić na dwie części – „spacerową”
              i „hotelową”. „Spacerowa” została już poddana analizie, pora przyjrzeć się
              części „hotelowej”. Odpowiedz na podane pytania:
              a)   Czym zajmuje się podmiot liryczny w hotelu?
              b)   Jak można wytłumaczyć zdanie: „Przyszpiliłem motylka modraczka
                   plamką błękitu”? Jaki to środek stylistyczny?
              c)   Z czym/z kim żegna się podmiot liryczny w ostatniej strofie?
                   O czym to świadczy?

                                                                                   105
   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112