Page 94 - polski 7 cz 1
P. 94
3.5 Mów wyraźnie i starannie
(upodobnienia pod względem dźwięczności: wsteczne i postępowe)
Podejmij temat z Wskaż rady, których można udzielić osobie przemawiającej do innych.
Mów wyraźnie, Staraj się mówić szybko,
szeroko otwierając usta. często przyspieszaj.
Podkreślaj głosem szczególnie Przekrzykuj słuchających,
ważne kwestie. jeżeli ci przeszkadzają.
antyrada – przeciwieństwo rady. z Wskaż wśród podanych wyżej zdań antyrady, a następnie przekształć je
Przedrostek anty- pisany łącznie na rady właściwe. Dopisz w zeszycie jeszcze po jednej radzie i antyradzie
z rzeczownikami i przymiotnikami odnoszących się do zasad przemawiania.
oznacza: ‘przeciwieństwo, z Przeczytajcie fragment zapowiedzi słuchowiska radiowego z 2012 r., którego
przeciwstawianie się czemuś’, uczestnikami są językoznawca Agata Hącia oraz dziennikarz Patryk
np.: antybohater. Kuniszewicz. Podczas lektury zastanówcie się nad własnym sposobem
mówienia. Czy mówicie wyraźnie i starannie?
Staranna i wyraźna wymowa – trenuj z nami!
Dlaczego to ważne? – bo jak nas słyszą, tak nas piszą. To, w jaki sposób mó-
wimy, wpływa na to, jak jesteśmy odbierani. Sposób mówienia to tempo (le-
piej wolniej niż szybciej), wysokość głosu (lepiej jest odbierany głos niski niż
1
2
1 tembr – jakość, barwa dźwięków, np. wysoki), tembr głosu, melodia wypowiedzi (lepiej mówić płynnie niż staccato ;
3
głosu lepiej nie dzielić wyrazu w środku) oraz staranność artykulacyjna .
2 staccato – oderwany, oddzielony Dzisiaj parę rad, jak tę staranność wyćwiczyć.
3 artykulacja – proces powstawania Przede wszystkim trzeba pamiętać, że – tak jak ze wszystkimi ćwiczenia-
m.in. dźwięków w narządzie mowy mi – najważniejsza jest systematyczność. Lepsze efekty daje 5 minut ćwiczeń
codziennie niż godzina raz na tydzień.
4
4 dykcja – sposób mówienia Ćwiczenia dykcyjne mogą być dobrą zabawą. Trzeba zacząć od roz-
grzewki, czyli rozruszania narządów mowy: żuchwy, warg, języka. Robimy
wszystko, co nam przyjdzie do głowy: prychamy, parskamy, wydymamy war-
gi, kręcimy językiem we wszystkie strony, wciągamy i wydymamy policzki,
skręcamy język w trąbkę itd.
Potem – przechodzimy do ćwiczeń zasadniczych. Pamiętajmy, żeby pod-
czas mówienia szeroko otwierać usta i mówić na wydechu. Wciągamy odpo-
wiednio dużo powietrza, wypuszczamy je powoli – tak aby starczyło na całe
zdanie. Starajmy się nie brać oddechu w środku zdania.
https://www.polskieradio.pl/10/484/Artykul/590926,
Staranna-i-wyrazna-wymowa-trenuj-z-nami
92
