Page 125 - polski 7 cz 2
P. 125

18
                                      19
          Bych  cię z drogiego marmoru  postawił,                                    18  bych – bym (tu: choćbym)
          Bych cię dał ulać i z szczerego złota                                      19  z marmoru – z marmuru
          (Czego uroda i twa godna cnota),                                           20  ostatniej śmierci próżne być nie mogą
          Jeszcze bych cię czci trwałej nie nabawił.                                 – nie mogą ostatecznie uniknąć zagłady
          I mauzolea, i egiptskie grody                                              21  sława z dowcipu – sława osiągnięta
                                             20
          Ostatniej śmierci próżne być nie mogą ;                                    dzięki talentowi poetyckiemu
          Albo je ogień, albo nagłe wody,
          Albo je lata zazdrościwe zmogą;
                         21
          Sława z dowcipu  sama wiecznie stoi,
          Ta gwałtu nie zna, ta się lat nie boi.



          1.   Miłość jest jednym z najważniejszych motywów literackich. Przedstawcie
              wyniki prac na forum klasy, a następnie opracujcie wspólnie mapę myśli
              „Motyw miłości we fraszkach Jana Kochanowskiego”.


          2.   Większość fraszek Jana Kochanowskiego powstała w okresie, gdy był on
              dworzaninem i sekretarzem króla Zygmunta Augusta. Odszukaj w nich
              cechy charakterystyczne dla lekkiej, pisanej dla rozrywki poezji dworskiej.


          3.   W renesansie rodzi się świadomość ponadczasowej wartości poezji,
              pojawia się refleksja o roli poety, jego wpływie na świadomość czytelników.
              Powiedz, w której fraszce uwidacznia się ta tendencja.


          4.   Pewnie zdziwił cię tytuł jednej z fraszek – Raki. Otóż raki to nazwa wiersza,
              który daje się czytać wspak. I tak pierwsze wersy czytane wspak brzmią:
              Rada ma, sobie nie paniom folgujmy,                                    Johann Heinrich Tischbein
              Przysada w nich jest nie wiernie miłujmy...                             (czyt. johan hajnrys tyszbajn),
                                                                                     Antoniusz i Kleopatra, 1773
              Odczytaj wspak całą fraszkę. Jaką wymowę zyskuje taka wersja utworu?

          5.   Czy potraficie przypisać znane pary do odpowiednich dziedzin?
              Uzupełnijcie tabelę. Obok postaci historycznych zapiszcie, w jakim okresie   Poszukaj informacji o postaciach przed-
              żyły. Obok postaci z różnych tekstów kultury – autora oraz, ewentualnie, tytuł   stawionych na obrazie – kiedy żyły i co
              dzieła. W razie wątpliwości skorzystajcie z dostępnych źródeł wiedzy.  je łączyło.



                                 Słynne pary zakochanych

             historia     mitologia     literatura      opera          film





                                                                                     Ciekawe!
            Heloiza i Abelard, Antoniusz i Kleopatra, Barbara i Bogumił Niechcicowie, Carmen   Antoniusz i Kleopatra to tytuł tragedii
            i don Jose, Fryderyk Chopin i George Sand, Dafne i Apollo, Echo i Narcyz, Hamlet
            i Ofelia, Jontek i Halka, Kmicic i Oleńka, Laura i Filon, Adam Mickiewicz i Maryla   Wiliama  Szekspira,  wydanej  drukiem
            Wereszczakówna, Odyseusz i Penelopa, Parys i Helena, Scarlett O’Hara i Rhett   w 1623 r. Głównym jej tematem jest spór
            Butler, Skrzetuski i Helena, Jan III Sobieski i Marysieńka, Tezeusz i Ariadna, Wenus   historyczny pomiędzy Antoniuszem i Kle-
            i Adonis, Winicjusz i Ligia, Zbyszko z Bogdańca i Danuśka, Tadeusz Soplica i Zosia  opatrą a cesarzem rzymskim Oktawia-
                                                                                     nem Augustem.

                                                                                   123
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130