Page 173 - polski 7 cz 2
P. 173

3.   Przeprowadźcie sąd nad bohaterem utworu. Odpowiedzcie na pytania:
              Czy strzelec został słusznie ukarany za swój czyn? Czy kara była
              adekwatna do przewinienia? Wybierzcie spośród siebie oskarżycieli,
              obrońców, sędziów, świadków (ci ostatni muszą posługiwać się wyłącznie
              faktami przedstawionymi w tekście), a następnie zaimprowizujcie
              rozprawę sądową.


          4.   Autor umieścił Świteziankę w zbiorze zatytułowanym Ballady i romanse.
              Przeczytaj definicję ballady i znajdź jej cechy w utworze Adama        Ballada – wierszowany utwór,
              Mickiewicza.                                                           w którym narrator przedstawia

              a)   Określ nastrój utworu. Powiedz, co go tworzy. Uzupełnij poniższy   tajemnicze, niezwykłe, fantastyczne
                   schemat w zeszycie.                                               wydarzenia, zazwyczaj zaczerpnięte
                                                                                     z ludowych opowieści. Ballady są
                                                                                     często udramatyzowane – niektóre
                               ELEMENTY BUDUJĄCE NASTRÓJ                             partie tekstu wypełniają dialogi
                                                                                     bohaterów, pojawiają się też
                                                                                     fragmenty liryczne, wyrażające uczucia
                                                                                     i zawierające obrazowanie poetyckie.
                 miejsce                   czas                 bohaterowie



              b)   Prześledź budowę akcji w balladzie – wypisz zdarzenia składające się
                   na poszczególne etapy rozwoju akcji.

                                          punkt kulminacyjny
                                          (moment najwyższego napięcia
                                          – zdarzenie kluczowe)                      Świtezianka to nie jedyna ballada Ada-
                                                                                     ma Mickiewicza związana z jeziorem
                                                                                     Świteź. Odszukaj tytuł drugiej, przeczy-
              rozwinięcie akcji                                                      taj ją i zastanów się, czy utwory te niosą
              (główne wydarzenia)
                                                                                     podobne, czy całkiem różne przesłanie.
                                                                 rozwiązanie
              zawiązanie                                         akcji (zdarzenia
              akcji (zdarzenia                                   kończące
              wstępne)                                           opowieść)


              c)   Wskaż w utworze partie liryczne, przypominające poezję, oraz partie
                   narracyjne będące opowiadaniem o zdarzeniach. Które miejsca są
                   najbardziej dynamiczne? Zwróć uwagę na rolę dialogów w budowaniu
                   tempa akcji.
              d)   Zgromadź informacje o narratorze prezentującym  wydarzenia opisane
                   w balladzie.
              e)   Podsumuj swoje spostrzeżenia i napisz wniosek w zeszycie.
                                                                                      Kamień z fragmentem Świtezianki
          5.   Ballady, nawiązując do ludowych opowieści, ukazywały pewne prawdy     znajdujący się nad jeziorem Świteź
              moralne o życiu ludzi. Jaką wskazówkę dotyczącą postępowania człowieka
              znajdziemy w Świteziance? Zacytuj słowa przestrogi (pouczenia). Kto je
              wygłasza i w jakich okolicznościach?
                                                                                     Czy – twoim zdaniem – współcześnie
          6.   Wyobraź sobie, że strzelec nie zdradził dziewczyny. Czy mogliby wieść razem   jezioro Świteź może być źródłem na-
              szczęśliwe życie? Co przemawia za, a co przeciw takiemu przypuszczeniu –   tchnienia dla artystów do tworzenia
              zapisz w zeszycie po dwa argumenty.                                    dzieł takich jak Świtezianka?

                                                                                   171
   168   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178