Page 173 - polski 7 cz 2
P. 173
3. Przeprowadźcie sąd nad bohaterem utworu. Odpowiedzcie na pytania:
Czy strzelec został słusznie ukarany za swój czyn? Czy kara była
adekwatna do przewinienia? Wybierzcie spośród siebie oskarżycieli,
obrońców, sędziów, świadków (ci ostatni muszą posługiwać się wyłącznie
faktami przedstawionymi w tekście), a następnie zaimprowizujcie
rozprawę sądową.
4. Autor umieścił Świteziankę w zbiorze zatytułowanym Ballady i romanse.
Przeczytaj definicję ballady i znajdź jej cechy w utworze Adama Ballada – wierszowany utwór,
Mickiewicza. w którym narrator przedstawia
a) Określ nastrój utworu. Powiedz, co go tworzy. Uzupełnij poniższy tajemnicze, niezwykłe, fantastyczne
schemat w zeszycie. wydarzenia, zazwyczaj zaczerpnięte
z ludowych opowieści. Ballady są
często udramatyzowane – niektóre
ELEMENTY BUDUJĄCE NASTRÓJ partie tekstu wypełniają dialogi
bohaterów, pojawiają się też
fragmenty liryczne, wyrażające uczucia
i zawierające obrazowanie poetyckie.
miejsce czas bohaterowie
b) Prześledź budowę akcji w balladzie – wypisz zdarzenia składające się
na poszczególne etapy rozwoju akcji.
punkt kulminacyjny
(moment najwyższego napięcia
– zdarzenie kluczowe) Świtezianka to nie jedyna ballada Ada-
ma Mickiewicza związana z jeziorem
Świteź. Odszukaj tytuł drugiej, przeczy-
rozwinięcie akcji taj ją i zastanów się, czy utwory te niosą
(główne wydarzenia)
podobne, czy całkiem różne przesłanie.
rozwiązanie
zawiązanie akcji (zdarzenia
akcji (zdarzenia kończące
wstępne) opowieść)
c) Wskaż w utworze partie liryczne, przypominające poezję, oraz partie
narracyjne będące opowiadaniem o zdarzeniach. Które miejsca są
najbardziej dynamiczne? Zwróć uwagę na rolę dialogów w budowaniu
tempa akcji.
d) Zgromadź informacje o narratorze prezentującym wydarzenia opisane
w balladzie.
e) Podsumuj swoje spostrzeżenia i napisz wniosek w zeszycie.
Kamień z fragmentem Świtezianki
5. Ballady, nawiązując do ludowych opowieści, ukazywały pewne prawdy znajdujący się nad jeziorem Świteź
moralne o życiu ludzi. Jaką wskazówkę dotyczącą postępowania człowieka
znajdziemy w Świteziance? Zacytuj słowa przestrogi (pouczenia). Kto je
wygłasza i w jakich okolicznościach?
Czy – twoim zdaniem – współcześnie
6. Wyobraź sobie, że strzelec nie zdradził dziewczyny. Czy mogliby wieść razem jezioro Świteź może być źródłem na-
szczęśliwe życie? Co przemawia za, a co przeciw takiemu przypuszczeniu – tchnienia dla artystów do tworzenia
zapisz w zeszycie po dwa argumenty. dzieł takich jak Świtezianka?
171