Page 158 - polski 8 cz1

1 Pieśń XXV zwana jest również Hym- Tyś Pan wszytkiego świata, Tyś niebo zbudował
nem; Księgi wtóre – druga księga pieśni; I złotymi gwiazdami ślicznieś uhaftował;
tekst utworu został najpierw dołączony Tyś fundament założył nieobeszłej ziemi
5
przez poetę do pierwszego wydania
poematu Zuzanna (ok. 1562), a później I przykryłeś jej nagość zioły rozlicznemi.
znalazł się w zbiorze Pieśni księgi dwoje
z 1586 r. (już po śmierci autora) Za Twoim rozkazaniem w brzegach morze stoi,
A zamierzonych granic przeskoczyć się boi;
6
2 wszytko – wszystko
Rzeki wód nieprzebranych wielką hojność mają.
3 mienić – nazywać
Biały dzień a noc ciemna swoje czasy znają.
7
4 przystojny – odpowiedni
5 nieobeszły – ogromny, niedający się 8
obejść Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi,
Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi;
9
6 zamierzony – wyznaczony
Wino Jesień i jabłka rozmaite dawa ,
10
7 swoje czasy – właściwa pora Potym do gotowego gnuśna Zima wstawa.
11
8 Tobie k’woli – według Twojej woli
12
9 kłosianym – z kłosów zboża Z Twej łaski nocna rosa na mdłe zioła padnie,
13
14
10 dawa – daje A zagorzałe zboża deszcz ożywia snadnie ;
Z Twoich rąk wszelkie źwierzę patrza swej żywności,
15
11 gnuśny – leniwy, ospały
A Ty każdego żywisz z Twej szczodrobliwości.
12 mdłe – osłabione, przywiędłe
13 zagorzały – wyschnięty
Bądź na wieki pochwalon, nieśmiertelny Panie!
14 snadnie – łatwo
Twoja łaska, Twa dobroć nigdy nie ustanie.
15 patrza – oczekuje Chowaj nas, póki raczysz, na tej niskiej ziemi;
16
16 chowaj – zachowaj nas przy życiu Jedno zawżdy niech będziem pod skrzydłami Twemi!
17
18
17 jedno – ale, tylko
18 zawżdy – zawsze
1. Zapisz w punktach biblijną wizję stworzenia świata. Czy Jan Kochanowski
jest wierny biblijnemu opisowi? Przyporządkuj odpowiednie fragmenty
wiersza kolejnym dniom stworzenia. Zapisz w zeszycie swoje obserwacje
i wniosek.

Kolejność
Biblia Pieśń XXV
Ciekawe! tworzenia świata
Jan Kochanowski był również autorem
Psałterza Dawidowego – poetyckiej pa-
rafrazy (swobodnego tłumaczenia) Księ-
gi Psalmów, jednej z czterdziestu sze-
ściu ksiąg Starego Testamentu. Pieśń Wniosek:
XXV wyraźnie nawiązuje do Psalmu 8
sławiącego wielkość i mądrość Stwórcy.
2. Powiedz, kto jest podmiotem, a kto adresatem poetyckiej wypowiedzi.
Psalmista mówi: „O Panie, nasz Boże, jak Określ uczucia podmiotu wobec adresata, posługując się cytatami z tekstu.
przedziwne Twe imię po wszystkiej zie-
mi!” i eksponuje majestat Boga poprzez 3. Jaki nastrój panuje w pieśni i co go tworzy? W odpowiedzi weź pod uwagę
ukazanie wspaniałości Jego dzieł, które zarówno temat utworu, jak i środki stylistyczne w nim zastosowane. Zwróć
zestawia z człowiekiem – niewiele zna- uwagę na funkcję apostrof, porównań, metafor, epitetów, personifikacji,
czącym wobec potęgi Boga. powtórzeń, pytań retorycznych.

156