Page 161 - polski 8 cz1

1. Korzystając z poznanych reguł dotyczących szyku, zbuduj zdania z wyrazów:

jako pierwszy / przybył / uważany / zawodnik / od mistrza / niespodziewanie /
za gorszego / oraz wicemistrza

rozpoczynających się / wyrazem / nie jest poprawnych / bardzo wiele zdań /
mało ważnym

intencję / oddawać / jak najlepiej / powinien / szyk / w zdaniu / wyrazów / autora /
właściwy / wszystkich

2. Ustal, dlaczego podane zdania mogą być dwuznaczne. Przestaw kolejność
wyrazów tak, aby informacje były zgodne z podaną intencją.
a) Zwróciłam właścicielce odnalezionego kotka na klatce. Zdanie
dwuznaczne: zwróciłam na klatce kotka, którego gdzieś odnalazłam,
czy zwróciłam kotka, który był na klatce i tam go odnalazłam –
poinformuj jednoznacznie, że kotek został odnaleziony na klatce.
b) Spotkałem zagubionego człowieka w parku. Poinformuj jednoznacznie,
że chodzi o człowieka, który zagubił się w parku.
c) Znalazła zniszczone pieniądze w pralce. Poinformuj jednoznacznie, że
chodzi o pieniądze, które zniszczyły się w pralce.

3. W zależności od konstrukcji pytania oraz intencji mówiącego na pierwszym
miejscu w zdaniu mogą się pojawić różne słowa. Zmień szyk wyrazów
w podanym zdaniu tak, by przekazywało informację najważniejszą z punktu
widzenia pytającego.

Polska drużyna piłkarska wygrała wczoraj finałowy mecz z Włochami.

Akcent zdaniowy polega
Z kim wygrała wczoraj mecz polska drużyna piłkarska? na silniejszym wymówieniu
Kiedy wygrała mecz polska drużyna piłkarska? określonego wyrazu w zdaniu.
Jaki mecz wygrała wczoraj polska drużyna piłkarska? W ten sposób można podkreślić
Kto wygrał wczoraj finałowy mecz z Włochami? znaczenie wybranego elementu
w wypowiedzeniu.
4. Kierując słowa do koleżanki lub kolegi, połóż akcent na zaznaczone wyrazy.
Pamiętaj! Niejednokrotnie
My nie obejrzymy teraz meczu. Komunikat: ktoś inny może obejrzeć mecz, w wypowiedziach przekazujemy
ale nie my.
My nie obejrzymy teraz meczu. Komunikat: ..... coś więcej niż komunikat – ton,
My nie obejrzymy teraz meczu. Komunikat: ..... mimika, akcent i barwa głosu mogą
My nie obejrzymy teraz meczu. Komunikat: ..... wskazywać na nasz stosunek
do odbiorcy lub wypowiadanych
5. Ustalcie, na ile sposobów można wypowiedzieć podane zdania, aby treści. Jeżeli na przykład ktoś powie:
pokazać różne intencje mówiącego. „Bardzo proszę…” w sposób delikatny
i z uśmiechem, będzie to oznaczało
życzliwość. Jeśli słowa te wypowie się
Wróciłem wczoraj z ojcem do domu. Z ojcem wróciłem wczoraj do domu. ostro, zdecydowanie – zabrzmią
jak rozkaz.

159