Page 164 - polski 8 cz1

4.5 Pytania o powstanie świata (style – naukowy i popularnonaukowy,
wywiad dziennikarski)

Podejmij temat z Co na temat powstania świata mówi nauka? Czy biblijny obraz stworzenia
przeczy naukowej teorii? Zgromadźcie argumenty na poparcie każdej
z tez: Biblijny opis stworzenia przeczy naukowej teorii powstania świata
i ludzkości oraz Istnieją elementy wspólne dla biblijnej wizji oraz naukowej
teorii powstania świata i ludzkości. Na podstawie zebranych argumentów
ustalcie wspólne stanowisko w tej sprawie.
z Przeczytaj fragment wywiadu telewizyjnego ze znanym polskim
kosmologiem i teologiem, prof. Michałem Hellerem, przeprowadzony przez
dziennikarzy – Katarzynę Janowską i Piotra Mucharskiego. Zwróć uwagę
na motywy wspólne dla teorii naukowych i wizji biblijnej.

Michał Heller
Katarzyna Janowska, Piotr Mucharski

Rozmowy na koniec wieku 3
(fragment)
[K.J., P.M.] Czy kiedy kosmolog patrzy w gwiazdy, to ma poczucie sensu? To już nie jest
naukowe pojęcie...
[M.H.] To jest pojęcie filozoficzne. Są różni naukowcy, wielu z nich nie ma po-
czucia sensu, uważa, że świat jest bezduszny, niszczycielski. Inni – przeciwnie
Michał Heller (ur. 1936) – filozof
przyrody, kosmolog i teolog. Członek – widzą wielki sens we wszechświecie. Należę do tych drugich i mój argument
wielu krajowych i międzynarodowych jest następujący: nauka – jak powiedziałem – opiera się na wyborze sensu,
1
towarzystw naukowych, pracownik bo racjonalność jest czynieniem naszych przekonań sensownymi. Człowiek
Watykańskiego Obserwatorium jest częścią wszechświata i gdyby jego życiu brakowało sensu, to poprzez czło-
Astronomicznego w Castel (czyt. kastel) wieka bezsens wdzierałby się do przyrody. Tu widzę jakiś podstawowy konflikt
Gandolfo, stypendysta prestiżowych pomiędzy mądrym, racjonalnym, badalnym światem a człowiekiem, który
uniwersytetów, m.in. w Louvain miałby być w tym wszystkim czymś bezsensownym. Bardziej spójna jest po-
(czyt. luwę), Oxfordzie, Leicester
(czyt. lester), Bochum. W 2008 roku stawa, która każe – nawet jeśli nie widzimy sensu – przypuszczać, że stoimy
jako jedyny Polak został laureatem wobec tajemnicy.
Nagrody Templetona, przyznawanej To znaczy, że w poznaniu wszechświata tak naprawdę dążymy do tajemnicy i że to ona
za pokonywanie barier między nauką leży na jego dnie?
a religią. Autor artykułów i książek, m.in. Wielu uczonych badających wszechświat ma poczucie obcowania z tajem-
Początek świata, Wszechświat i słowo, nicą. Lubię taki metaforyczny obraz: nauka jest okręgiem, to, co jest wewnątrz
Wieczność. Czas. Kosmos.
niego, jest obszarem naszej wiedzy, to zaś, co na zewnątrz, jest nieskończonym
polem niewiadomego. Obwód tego koła, sam okrąg, to miejsce, w którym sty-
ka się nasza wiedza z naszą niewiedzą. To pytania, które stawiamy, opierając
się na tym, co wiemy, skierowane pod adresem tego, czego jeszcze nie wiemy.
1 racjonalność – kierowanie się rozu- Nasza wiedza rozwija się, pęcznieje, rośnie liczba zagadek wyrwanych przyro-
mem, zasadami logiki dzie. Ale co się dzieje równocześnie? Obwód koła też rośnie. Przybywa pytań.

162