Page 25 - polski 8 cz2
P. 25

dziennie; pozostały czas obywatele mogą obrócić na przyjemną naukę, dys-
          puty , czytanie, opowiadanie, spacery, na rozwijanie ducha i ciała, czemu się   1   dysputy – dyskusje, rozmowy
              1
          też z radością oddają. Nie wolno u nich uprawiać gier wymagających pozycji
          siedzącej, takich jak gra w kości, kamienie, szachy itp. Grają natomiast w pił-
          kę, palanta, w obręcz, mocują się, rzucają oszczepem, strzelają z łuku itd.
             Ponadto twierdzą, że skrajna nędza rodzi nikczemność, chytrość, podstęp,
          robi z ludzi złodziei, zdrajców, wyrzutków, kłamców, krzywoprzysięzców itp.,
          bogactwo zaś prowadzi do buty, pyszałkowatości, nieuctwa, rodzi oszukańców,
          samochwałów, arogantów, ludzi o sercu twardym i nieczułym. Wspólnota do-
          piero czyni wszystkich bogatymi i biednymi zarazem; bogatymi – ponieważ
          wszystko mają, biednymi – gdyż na własność niczego nie posiadają; i dlatego
          nie oni służą rzeczom, lecz rzeczy im.

                                                            tłum. L. i R. Brandwajnowie

          1.   Na podstawie tekstu scharakteryzuj ustrój panujący w Mieście Słońca:
              system władzy, prawa i obowiązki obywateli, stosunki społeczne,
              organizację pracy, podział dóbr itd.

          2.   Ustal, jakimi ludźmi są idealni mieszkańcy Miasta Słońca.
              a)   Wypisz w zeszycie nazwy funkcji pełnionych przez odpowiednich
                   mieszkańców miasta i dopisz do każdej z nich antonimy, np.
                   wielkoduszność – małoduszność, wyrachowanie.
              b)   Sprawdź, które z zapisanych przez ciebie antonimów znalazły się wśród
                   cech „ściganych” w tej społeczności. Wyjaśnij, w jakim znaczeniu
                   zostało w tekście użyte słowo „ścigany”.
              c)   Scharakteryzuj idealnego obywatela społeczności przedstawionej
                   w tekście.


          3.   Oceń, w jakim stopniu ustrój Miasta Słońca można określić jako utopijny,
              czyli niemożliwy do zaistnienia w rzeczywistości – wymień trzy przeszkody
              utrudniające jego wprowadzenie.                                        Ciekawe!
                                                                                     Niemiecki rzemieślnik, twórca pierwszej
          4.   Zdecydujcie, czy chcielibyście żyć w takim świecie. W tym celu        przemysłowej metody druku – Johannes
              przeprowadźcie głosowanie, a jego wyniki zapiszcie w tabeli.           Gutenberg – dzięki ruchomej czcionce
                                                                                     i swojej prasie drukarskiej przyczynił się
                                                        Liczba głosów                w XV wieku do poszerzenia kręgu odbior-
                  Ustrój Miasta Słońca                                               ców książek. Pięć wieków później idea
                                                    za             przeciw           dotarcia z książką do szerokiej publicz-
                                                                                     ności ożyła za sprawą inicjatywy pod na-
           system władzy                                                             zwą Projekt Gutenberg. Ważne w historii
                                                                                     literatury książki – tym razem w posta-
           prawa obywateli
                                                                                     ci elektronicznej – mają szansę zdobyć
           obowiązki obywateli                                                       nowych odbiorców dzięki bezpłatnemu
                                                                                     udostępnieniu ich w internecie. Jedną
           organizacja pracy                                                         z pozycji na ponad 50-tysięcznej liście
                                                                                     tytułów  elektronicznych  wolnych  (dar-
           podział dóbr                                                              mowych) książek, czyli e-booków (czyt.
                                                                                     i-buków) znalazło się Miasto Słońca To-
              Po analizie notatek w tabeli sformułujcie wnioski i zapiszcie w zeszytach.  masza Campanelli.

                                                                                   23
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30