Page 179 - wos 8

7.4. Władza sądownicza – sądy i trybunały

Podejmij temat

Zdjęcie przedstawia rzeźbę wyobrażającą
Temidę, która według wierzeń starożytnych
Greków była boginią prawa i sprawiedliwo-
ści. Jej atrybuty to waga, na której bogini
„kładzie” argumenty za i przeciw w danym
sporze, oraz miecz, który symbolizuje rozwią-
zanie sporu i nieuchronność kary za złama-
nie prawa. Jak myślisz, dlaczego Temida ma
oczy zasłonięte opaską? Odpowiadając na
pytanie, spróbuj odnieść się do współcze-
snego wymiaru sprawiedliwości.

Niezależność i niezawisłość sądów
Na straży demokratycznego państwa prawnego, opierającego się na po-
rządku konstytucyjnym, stoi tzw. trzecia władza, czyli władza sądownicza.
W świetle Konstytucji RP zaliczamy do niej sądy i trybunały. Działalność
władzy sądowniczej jest niezależna i opiera się wyłącznie na prawie – nie
odgrywają tu więc roli czynniki i kryteria polityczne. Na straży niezależności
władzy sądowniczej stoi konstytucyjny organ kolegialny złożony z przedstawi-
cieli władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, czyli Krajowa Rada
Sądownictwa.
Wszyscy sędziowie (sądów i trybunałów) w sprawowaniu swoich urzędów
są niezawiśli, co oznacza, że podlegają tylko Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej i ustawom, nie są uzależnieni w swoich decyzjach od innych podmio-
tów, nie podlegają żadnym naciskom. Gwarantuje im to specjalny immunitet
sędziowski oraz nieusuwalność z urzędu. Z racji pełnionej funkcji muszą
być apolityczni, czyli zakazana jest ich przynależność do partii politycznych,
nie mogą również publicznie prezentować swoich przekonań politycznych.
Wymiar sprawiedliwości to działalność państwa związana z rozstrzy-
ganiem sporów i konfliktów prawnych. Aby zapewnić rzetelne, obiektywne
i skuteczne rozpatrywanie spraw, wymiar sprawiedliwości obowiązują ważne
zasady. Są to:
• jednolitość sądów – postępowanie sądowe w całej Polsce odbywa się
według tych samych zasad, a wyrok wydawany jest w imieniu Rzeczypo- Sędzia ubrany w togę – oficjalny
spolitej Polskiej, strój urzędowy.

177