Page 187 - wos 8
P. 187
Więcej na temat
Program polityczny partii
Program polityczny to zbiór postulatów, które każde ugrupowanie zamie- Postulat – tu: propozycja
rza wprowadzić w życie po dojściu do władzy, poprzez odpowiednie działa- dotycząca spraw politycznych,
nia polityczne. Program partii jest uszczegółowieniem doktryny politycznej, społecznych lub ekonomicznych.
czyli uporządkowanego zbioru poglądów na życie polityczne danego spo- ideologia
łeczeństwa. Doktryna z kolei wynika z szerszej ideologii będącej zbiorem
myśli (idei) służących wyjaśnianiu otaczającego świata. doktryna polityczna
Postulaty programowe danej partii najogólniej można podzielić na te
dotyczące światopoglądu (roli rodziny i Kościoła w państwie, praw mniej- program polityczny
szości, polityki migracyjnej itd.) oraz gospodarki państwa (zakresu ingerencji
państwa w wolny rynek, wysokości podatków, finansowania poszczegól- działanie
nych dziedzin życia państwa itd.). polityczne
Program polityczny przyjmuje na ogól formę dokumentu w którym partia
określa:
• co zamierza zrealizować,
• kiedy zamierza to osiągnąć, Związek między ideologią,
• w jakim celu chce to zrobić. doktryną, programem a działaniem
politycznym partii.
Scena polityczna w Polsce Partie prawicowe i lewicowe –
tradycyjny podział partii na prawicę,
Od początku III Rzeczypospolitej polski system partyjny ulegał znacznym lewicę i centrum pochodzi z czasów
przemianom. W latach 1989–1993 scena polityczna w Polsce cechowała się rewolucji francuskiej, kiedy po prawej
znacznym rozproszeniem. Było to związane z rozpadem obozu „Solidarności”, stronie francuskiego Zgromadzenia
powstaniem szeregu partii prawicowych oraz zmianami w obozie dawnej Narodowego zasiedli zwolennicy króla,
władzy komunistycznej. W wyniku tych zmian utworzyły się partie lewicowe. po lewej – politycy żądający przemian
Przełomem stały się wybory parlamentarne w 1993 r., kiedy wprowadze- społeczno-politycznych, zaś pośrodku
– deputowani o zmiennych poglądach.
nie progów wyborczych spowodowało, że w Sejmie znalazło się zaledwie kilka Na polskiej scenie politycznej podział
ugrupowań: Sojusz Lewicy Demokratycznej (SLD), Polskie Stronnictwo Lu- ten w mniejszym stopniu zależał
dowe (PSL), Unia Demokratyczna (UD) – od 1994 r. Unia Wolności (UW), od kryterium programowego, a bardziej
Unia Pracy (UP), Konfederacja Polski Niepodległej (KPN), Bezpartyjny Blok od uwarunkowań historycznych.
Wspierania Reform (BBWR). Wiele mniejszych partii prawicowych nie do- Partie postsolidarnościowe nazywano
stało się do Sejmu. Sytuacja ta wymusiła na politykach podjęcie wysiłków na prawicowymi, a postkomunistyczne –
rzecz zjednoczenia prawicy – w 1996 r. powstała Akcja Wyborcza „Solidar- lewicowymi. Partie centrowe
ność” (AWS), która zwyciężyła w wyborach parlamentarnych w 1997 r. reprezentowały i nadal reprezentują
umiarkowane poglądy. Obecnie
Do 1999 r. istotną cechą sceny politycznej była jej polaryzacja. Wów- decydującą rolę przy grupowaniu
czas dominowały dwa obozy – lewica (SLD) i prawica (AWS), które były partii w Polsce odgrywa kryterium
głównymi rywalami w walce o władzę. W 2001 r. SLD wraz z UP zwyciężyły światopoglądowe.
w wyborach parlamentarnych, jednak w ciągu jednej kadencji straciły znacz- Polaryzacja – wyraźne zaznaczanie
ną część otrzymanego poparcia, zaś AWS całkowicie zniknęła ze sceny poli- się różnic między jakimiś pojęciami,
tycznej. Od wyborów parlamentarnych i prezydenckich w 2005 r. rywalizacja poglądami itp.
185