Page 31 - wos 8
P. 31
Socjalizacja pierwotna w rodzinie.
Na ogół w rodzinie, a także w społeczeństwie, uznawane są normy:
odpowiedzialności oraz wzajemności. Dzieci uczą się odpowiedzialności
za innych, często słabszych, młodszych (np. za rodzeństwo), a także za własne
postępowanie. Przejawem odpowiedzialności mogą być zachowania prospo-
łeczne, czyli pomaganie innym w różnych możliwych zakresach, stosownie
do umiejętności, możliwości i wieku. Rodzice powinni sprzyjać kształtowa-
niu takich zachowań, dawać przykład poprzez zaangażowanie się w akcje
pomocowe, działania charytatywne czy w aktywność społeczną. W rodzinie Przestrzeganie norm wzajemności
dzieci uczą się też normy wzajemności – odpowiadania na zachowania in- i odpowiedzialności buduje
nych. Odwzajemniane życzliwość, grzeczność, uprzejmość przyczyniają się właściwe relacje w rodzinie.
do budowania dobrego klimatu emocjonalnego w rodzinie, z czym wiąże się
postrzeganie rodziny jako miejsca bezpiecznego i przyjaznego.
Rodzina jest miejscem przekazywania także wielu innych norm. Mają
one charakter:
• obyczajowy – wyznaczone są przez dobry obyczaj (np. ustępowanie
miejsca osobom starszym),
• religijny – obowiązują wyznawców danej religii (np. obowiązek postu
w wyznaczone dni),
• moralny – są fundamentem stosunków międzyludzkich (np. brak akcep-
tacji dla zabójstwa, kradzieży),
• prawny – są przepisami prawa, za ich nieprzestrzeganie grożą sankcje,
czyli kary (np. za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu grozi utra-
ta prawa jazdy).
Każdy z tych systemów normatywnych jest specyficzny. Najczęściej są one
komplementarne wobec siebie, co oznacza, że są ze sobą powiązane, uzu- Komplementarny – wzajemnie się
pełniają się, często wzmacniają. uzupełniający.
29