Page 113 - biologia 7
P. 113
4.4 Budowa układu moczowego
Podejmij temat
Słynna brukselska rzeźba Manneken pis
[czyt. maneke pis] przedstawia znaną ci
czynność fi zjologiczną. Jak sądzisz, dla-
czego jest ona bardzo ważna dla nasze-
go organizmu?
Wydalanie
W każdej komórce organizmu zachodzi wiele przemian, w wyniku których
powstają zbędne i szkodliwe produkty przemiany materii, takie jak:
dwutlenek węgla, woda i sole mineralne oraz produkty przemiany białek
i kwasów nukleinowych (m.in. związek chemiczny zawierający azot – mocz-
nik), a także innych substancji. Usuwanie tych produktów z organizmu to
wydalanie. Dwutlenek węgla i pewna ilość wody są usuwane przez układ Wydalanie – usuwanie z organizmu
oddechowy, głównie przez płuca. Pozostałe produkty są wydalane przez układ zbędnych i szkodliwych produktów
wydalniczy, u człowieka nazywany również układem moczowym, a także czę- przemiany materii zachodzącej
ściowo przez gruczoły potowe znajdujące się w skórze. w komórkach.
Głównym narządem układu wydalniczego są nerki, do których docie-
ra krew niosąca odebrane z komórek produkty przemiany materii i wodę.
W nerkach krew ulega fi ltracji, w wyniku której jest z niej usuwany nadmiar
wody, a także szkodliwe i zbędne produkty przemiany materii rozpuszczone
w wodzie. Tworzą one mocz usuwany na zewnątrz organizmu.
Układ wydalniczy ratuje organizm człowieka przed niebezpieczeństwem
zatrucia i śmierci.
Ciekawe!
Figurka chłopca Manneken pis jest zwią-
zana z podaniem o uratowaniu miasta
i jego mieszkańców przez pewnego mal-
mocz pot wydychane powietrze ca. Legenda głosi, że kiedy najeźdźcy
mocznik, woda woda i sole mineralne, dwutlenek węgla, podłożyli pod mury miasta ładunki wy-
i sole mineralne mocznik woda
buchowe, chłopiec o imieniu Juliaanske
[czyt. jiulianske] ugasił palący się lont,
4.11 Wydalanie szkodliwych i zbędnych substancji z organizmu siusiając na niego.
111
06.12.2022 16:40:50
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 111 06.12.2022 16:40:50
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 111