Page 85 - biologia 7
P. 85

3.3      Krew




          Podejmij temat












          Dlaczego krwiodawstwo jest ważne?




          Skład i funkcje krwi

          Krew jest płynną tkanką łączną. Składa się z osocza (czyli substancji międzykomórkowej) oraz elementów morfotycz-
          nych: krwinek czerwonych, krwinek białych i płytek krwi (il. 3.5).
             Krwinki czerwone, inaczej erytrocyty, transportują tlen z pęcherzyków płucnych do wszystkich komórek
          ciała, a w przeciwną stronę – z komórek do pęcherzyków płucnych – przenoszą ok. 10% powstałego w komórkach
          dwutlenku węgla; pozostałe 90% dwutlenku węgla jest transportowane przez osocze.
             Dojrzałe erytrocyty człowieka i innych ssaków nie mają jądra komórkowego ani większości struktur komórko-
          wych. W ich cytoplazmie znajdują się za to duże ilości hemoglobiny – czerwonego barwnika, który łączy się z tle-
          nem. Erytrocyty wyglądem przypominają malutkie krążki z wgłębieniami na środku. Spłaszczony kształt sprawia, że
          mają dość dużą powierzchnię w stosunku do niewielkiej objętości, dzięki czemu wymiana gazowa przebiega sprawnie.
          Budowa krwinek czerwonych jest zaawansowanym przystosowaniem do pełnionej funkcji.
             Krwinki białe, czyli leukocyty, są grupą komórek zróżnicowanych pod względem budowy i funkcji. Mają
          zdolność przedostawania się przez ściany naczyń krwionośnych do tkanek. Większość z nich bierze udział w obronie
          organizmu przed czynnikami chorobotwórczymi. Niektóre od razu niszczą wszystko, co rozpoznają jako szkodliwe.
          Inne wytwarzają przeciwciała – specjalne białka, które wykrywają i niszczą patogeny, zanim wywołają one chorobę.
          Część leukocytów wytwarza heparynę, czyli substancję, dzięki której krew płynąca w naczyniach nie krzepnie.




                                                                                 erytrocyt
                          4%  substancje
                              rozpuszczone
                              w osoczu                                           osocze
                          50%  osocze

                          0,5%  trombocyty                                       leukocyt
                          0,5%  leukocyty

                          45%  erytrocyty
                                                                                trombocyt



          3.5    Skład krwi

                                                                                   83



                                                                                                              06.12.2022   16:40:17
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   83                                                               06.12.2022   16:40:17
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   83
   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90