Page 86 - biologia 7
P. 86
Płytki krwi, inaczej trombocyty, biorą udział w procesie krzepnięcia
krwi, gdy ta zaczyna wypływać z uszkodzonego naczynia krwionośnego.
W skład osocza wchodzą: woda, sole mineralne, białka oraz w różnych
ilościach cukry i inne substancje. Osocze jest odpowiedzialne za transport
dwutlenku węgla z komórek i tkanek do płuc. Poza dwutlenkiem węgla trans-
portuje elektrolity, białka, produkty komórkowej przemiany materii. Wśród
białek osocza znajdują się przeciwciała (wyprodukowane przez leukocyty),
które uczestniczą w obronie organizmu przed patogenami. Szczególnym biał-
kiem osocza jest fi brynogen, który bierze udział w krzepnięciu krwi (il. 3.6).
Osocze pozbawione fi brynogenu to surowica.
Z uszkodzonego naczynia
krwionośnego wypływa krew.
Płytki krwi osadzają się na brzegach Fibryna tworzy gęstą sieć łączącą
uszkodzenia, aby je zmniejszyć i ograniczyć brzegi uszkodzenia. Powstaje skrzep,
wypływ krwi. Powodują przekształcenia który zapobiega wypływowi krwi.
znajdującego się w osoczu fi brynogenu we
włókna fi bryny.
3.6 Krzepnięcie krwi
Krew, poza transportem gazów oddechowych i różnych substancji, prze-
nosi także ciepło. Przepływając przez narządy produkujące znaczne ilości
energii (m.in. wątrobę, mięśnie), ogrzewa się. Pobrane ciepło oddaje tym na-
rządom, które są od niej chłodniejsze (np. skórze). W ten sposób krew i układ
krwionośny uczestniczą w procesie termoregulacji, czyli w utrzymywaniu
optymalnej temperatury organizmu.
Grupy krwi
Organizm człowieka, tak jak każdy powstały w wyniku rozmnażania płcio-
wego, ma cechy, które są mieszanką cech jego rodziców. Nie zmieniają się
one w ciągu życia. Jedną z nich jest obecność na powierzchni wszystkich ko-
Antygen – cząsteczka, np. białka, mórek specyfi cznych białek, zwanych antygenami. Można je porównać do
na powierzchni komórki, właściwa paszportu pozwalającego na identyfi kację obywatela przez służby graniczne,
dla danego organizmu, dzięki której
komórka jest rozpoznawana jako np. na lotnisku. Jeśli w organizmie pojawią się komórki, które nie mają wła-
własna i odróżniana od obcych ściwych dla niego antygenów, są one zwalczane, np. za pomocą przeciwciał
komórek. rozpoznających obce antygeny.
84
06.12.2022 16:40:18
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 84 06.12.2022 16:40:18
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 84
