Page 118 - biologia 8
P. 118
Liczebność i zagęszczenie populacji
Liczebność populacji oznacza liczbę osobników składających się na popu-
lację w danym czasie. Nie jest ona wartością stałą i ciągle się zmienia, ponie-
waż zależy od gatunku i warunków środowiska. Ważne jest, aby liczebność
nie osiągnęła wartości zbyt niskiej, gdyż ogranicza to możliwość odtworzenia
danej populacji.
Szybki wzrost liczebności populacji jakiegoś gatunku, który prowadzi do
3.52 Gradacja stonki jego masowego pojawienia się na danym obszarze, to gradacja. Nadmierna
ziemniaczanej jest groźna dla liczba organizmów w ekosystemie, np. roślinożernych owadów, zakłóca jego
upraw ziemniaków. Larwy stonki równowagę, a w takich ekosystemach sztucznych, jak pola uprawne, przynosi
ogołacają rośliny z liści
szkody gospodarce człowieka (il. 3.52).
Zagęszczenie określa liczbę osobników przypadającą na jednostkę
powierzchni (np. 1000 sosen/ha) lub w przypadku organizmów wodnych
oznacza ich liczbę w danej objętości (np. 6 mln okrzemek/m ). Zagęszczenie
3
populacji spa da albo wzrasta w zależności od warunków środowiska. Waha-
nia pojawiają się w ciągu roku i w poszczególnych latach.
Liczebność zależy od rozrodczości
Bezpośredni wpływ na liczebność danej populacji ma m.in. rozrodczość.
Rozrodczość populacji to tempo, w którym jej osobniki wydają potomstwo.
Miarą jest liczba przybywającego potomstwa w populacji w określonym cza-
sie w wyniku rozrodu. Rozród może następować przez wylęganie z jaj, ro-
dzenie, tworzenie nasion i zarodników czy podział osobników rodzicielskich.
Rozrodczość jest zależna od wielkości i składu populacji, wieku i kondycji
osobników, warunków środowiska, np. temperatury, dostępności pokarmu.
W przypadku zwierząt duże znaczenie mają: czas trwania ciąży, sezonowość
rozrodu, częstotliwość wydawania potomstwa, liczebność samic. Liczba wy-
dawanego potomstwa organizmów jest zróżnicowana i charakterystyczna dla
gatunku. Duże organizmy mają przeważnie niewielką liczbę potomstwa – lu-
dzie zwykle kilkoro w ciągu życia, inne zwierzęta co najwyżej kilka młodych
z jednego lęgu i jednej ciąży. Otaczają je opieką, co zwiększa ich szanse na
przeżycie. Dotyczy to większości ptaków, np. kardynała szkarłatnego, i ssa-
ków, np. niedźwiedzia brunatnego (il. 3.53).
3.53 Większość ptaków i ssaków opiekuje się swoim potomstwem
116
