Page 113 - biologia 8

Organizmy mają różne zakresy tolerancji na różne czynniki. Jedne mogą
występować w szerokich granicach zmienności danego czynnika – są to
eurybionty. Inne zaś mają bardzo wąski zakres tolerancji. Są to steno-
bionty, które znoszą tylko niewielkie odchylenia od optimum (il. 3.47).

aktywność, wzrost, przeżywalność stenobionty

eurybionty

wartość czynnika
3.47 Wykresy szerokiego i wąskiego zakresu tolerancji

Na przykład organizmami występującymi w szerokim zakresie termicz-
nym są wróble (il. 3.48) i paproć orlica. Dzięki tej tolerancji organizmy te wy-
stępują powszechnie na różnych szerokościach geograficznych kuli ziemskiej.
Z kolei np. większość małp ma niewielką tolerancję na zmiany temperatury.
Znoszą one tylko tę typową dla klimatu równikowego. W związku z tym za-
sięg geograficzny tych ssaków jest ograniczony do terenów, gdzie temperatura
nie spada poniżej 18–19°C i nie przekracza 48–50°C. Stenobiontami pod
względem temperatury są także niektóre bakterie, koralowce (il. 3.49) i termi-
ty – nie tolerują jej dużych wahań.

3.48 Wróble mogłyby żyć na całym 3.49 Koralowce występują na
świecie ze względu na ich szeroki niewielkich głębokościach. Można je
zakres tolerancji termicznej. Jednak spotkać jedynie w morskich wodach
czynnikiem ograniczającym jest o temperaturze 18–34°C, dobrze
dla nich dostęp do odpowiednich natlenionych, naświetlonych i o dużym
miejsc do gniazdowania, takich jak zasoleniu. Są bardzo wrażliwe
np. szczeliny budynków na zmiany tych warunków życia

111