Page 116 - biologia 8
P. 116
Przekonaj się
Obserwacja wpływu różnego stężenia soli w podłożu na kiełkowanie rzeżuchy
Potrzebne materiały: torebka nasion rzeżuchy ogrodowej, 4 spodeczki, 4 zakraplacze, łyżka stołowa, lignina lub wata,
linijka, sól kuchenna (chlorek sodu – NaCl, do sporządzenia roztworów soli o różnym stężeniu),
woda, 4 szklanki o pojemności 250 ml, mazak wodoodporny.
Opis czynności:
1 W 3 szklankach przygotuj roztwory soli o różnym stężeniu. Napełnij szklanki wodą. Do pierwszej wsyp 1 łyżkę stołową
soli, do drugiej – 3, do trzeciej – 6. Każdą z nich odpowiednio oznacz, np. B1, B3, B6. Do czwartej szklanki nalej jedynie
wody. Będzie służyła do nawadniania próby kontrolnej. Tę szklankę oznacz np. literą K.
2 Na 4 spodeczkach umieść ligninę lub watę. Odpowiednio oznacz spodki: K, B1, B3, B6. Zwilż ich podłoża za pomocą
zakraplaczy, również odpowiednio oznaczonych.
3 Na każdej szalce wysiej po ok. 20 nasion rzeżuchy. Przygotowane zestawy postaw na parapecie okiennym.
4 Przez 2 tygodnie prowadź obserwacje. Codziennie zwilżaj podłoża odpowiednich próbek właściwymi roztworami.
Wynik obserwacji: Licz kiełkujące rośliny i mierz je linijką. Zapisuj wyniki. Zaobserwuj, ile nasion wykiełkuje od 3. do 5.
dnia na każdym z podłoży. Czy rośliny różnią się wysokością? Czy można dostrzec także inne różni-
ce w ich wyglądzie? Jakie?
Wniosek: Sformułuj go i zapisz w zeszycie. Jakie stężenie soli uniemożliwia kiełkowanie rzeżuchy? (Skorzystaj
z wzoru na obliczanie stężeń: C = m /m · 100%; do przygotowania każdego z roztworów użyto 250 g
r
p
s
wody; zakładamy, że 1 łyżka mieści 18 g soli). Jaki wpływ wywiera nadmierne zasolenie gleb na
kiełkowanie i wzrost roślin? Dlaczego gleby należy zasilać nawozami mineralnymi ściśle według
doświadczalnie ustalonych norm – dawek? Czy sól używana w zimie do posypywania ulic może
zaburzać rozwój roślin rosnących na obrzeżach dróg? Uzasadnij odpowiedź.
W skrócie Czy już umiesz? Sprawdź się!
Nisza ekologiczna to całokształt potrzeb życiowych 1 Wyjaśnij pojęcie zakres tolerancji.
organizmu dotyczących czynników środowiska.
2 Podaj przykład stenobionta i eurybionta
Tolerancja ekologiczna to zdolność organizmu w odniesieniu do wybranego czynnika środowiska.
do przystosowania się do zmian danego czynnika
w określonych granicach. Skrajne wartości tych 3 Podaj 3 przykłady organizmów wskaźnikowych.
granic to minimum i maksimum. O czym świadczy ich występowanie na danym terenie?
Gatunki mogą mieć wąski lub szeroki zakres tolerancji 4 W grupach zaplanujcie doświadczenie, które pozwoli
w odniesieniu do danego czynnika i są nazywane określić stopień zanieczyszczenia gleby. Jakich
odpowiednio: stenobiontami i eurybiontami. gatunków wskaźnikowych można użyć do tego celu?
Gatunki o wąskim zakresie tolerancji na określone 5 Wyszukaj w twojej okolicy miejsce, gdzie będzie
warunki środowiska to gatunki wskaźnikowe. widoczny przekrój gleby, np. w uskoku, wąwozie.
Wyznacz na nim punkty w pionie, np. co 20 cm.
Zmierz pH i temperaturę w każdym z nich. Zaobserwuj,
jakie organizmy tam żyją. Wykonaj szkic warstw gleby
i nanieś wszystkie dane. Wyciągnij wnioski z badania.
114