Page 205 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP
P. 205

7.2      Kwasy beztlenowe





          Podejmij temat                          z  Czy z soli kuchennej można otrzymać kwas?
                                                  z  Czy wszystkie kwasy beztlenowe są żrące?





          Czym są kwasy beztlenowe?                                                  Kwasy beztlenowe – mieszaniny
                                                                                     powstałe w wyniku rozpuszczenia
          Dwa kwasy, które dokładniej poznamy, opisywane są wzorami sumarycznymi     w wodzie związku wodoru z niemetalem
          HCl  i H S . Powstają w wyniku rozpuszczenia w wodzie związku wodoru       (innym niż wodór).
                     (aq)
                   2
              (aq)
          z pierwiastkiem chemicznym należącym do grupy niemetali. Łączy je wspólna
          cecha – w cząsteczkach substancji rozpuszczanej w wodzie nie ma ani jednego
          atomu tlenu. Właśnie dlatego nazwane zostały kwasami beztlenowymi.


          Chlorowodór i produkt jego rozpuszczania w wodzie
          Chcąc zbadać, jak chlorowodór rozpuszcza się w wodzie, należy najpierw
          go otrzymać. Jedną z metod, wymagającą specjalnych warunków, jest próba
          spalenia wodoru w chlorze. W naczyniu wypełnionym zielonożółtym gazem
          (chlorem) umieszcza się zapalony wodór (il. 7.1). W trakcie spalania zawar-
          tość stopniowo się odbarwia, nie czuć już zapachu przypominającego zapach     płonący
          chlorowanej wody w basenie, tylko wydziela się gryzący, bezbarwny gaz.         wodór
          U wylotu naczynia wytwarza on dym w kolorze siwym, który powstaje na
          skutek pochłaniania wilgoci z powietrza − tworzy się para, która porywa
          chlorowodór.                                                                    chlor
             Zachodzącą reakcję syntezy można opisać równaniem:

                             H     +  Cl             2HCl
                               2 (g)     2 (g)             (g)
             Oznaczenia w dolnych indeksach sugerują stan skupienia:                 7.1    Otrzymywanie chlorowodoru
             (g) − gazowy, (c) − ciekły, (s) – stały, (aq) − roztwór wodny.

                                                                                          woda
             W wyniku dodania wody z roztworem oranżu metylowego do zawartości          i roztwór
          poreakcyjnej obserwuje się natychmiastową zmianę barwy wskaźnika. Czer-        oranżu
          wona barwa roztworu oranżu metylowego wskazuje odczyn kwasowy roz-         metylowego
          tworu (il. 7.2), a gwałtowność zmian dowodzi bardzo dobrej rozpuszczalności
          chlorowodoru w wodzie. Całość można opisać równaniem:
                                           H O
                                  HCl       2    HCl                                 chlorowodór
                                      (g)            (aq)
             Nazwa systematyczna otrzymanego wodnego roztworu chlorowodoru to
          − kwas chlorowodorowy. Po dokonaniu analizy reakcji łatwo zauważyć, że     7.2    Zmiana barwy roztworu
          w skład jednej cząsteczki chlorowodoru (substancji, z której powstaje roztwór   oranżu metylowego na czerwoną
          kwasu) wchodzą jeden atom wodoru i jeden atom chloru.                      dowodzi obecności kwasu

                                                                                   203
   200   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210