Page 195 - chemia_k8
P. 195

6.4      Tlen, wodór i ich związki chemiczne. Powietrze




          Powietrze jest jednorodną mieszaniną gazów. W jego składzie znajduje się najwięcej azotu, następnie tlenu.
          Około 1 procent objętościowy stanowią inne składniki, w tym gazy szlachetne i tlenek węgla(IV).


                      ok. 1%
                                                                      Właściwości powietrza

                                                            fi zyczne                         chemiczne
                                               •   mieszanina gazów               •   bezwonne
                                               •
                  ok. 21%                      •   bezbarwne         kg  (w T = 0°C  •   podtrzymuje spalanie
                                                                                  •
                                                  gęstość zbliżona do 1,28
                                                                                     niepalne
                                                  i p = 1013 hPa)    m 3
                                               •   słabo rozpuszcza się w wodzie
                                               •   temperatura topnienia – około –213°C
                                               •   temperatura wrzenia – około –191°C
                              ok. 78%

                                                    azot         tlen         gazy szlachetne ok. 0,9%
                                                                              tlenek węgla(IV) ok. 0,04%
                                                                              pozostałe składniki ok. 0,06%

          Gazy szlachetne – jedne ze składników powietrza. Przedstawiciele 18 grupy układu okresowego (hel, neon, argon,
          krypton, ksenon i radon). Mają wspólny, gazowy stan skupienia i wykazują niską aktywność chemiczną (w warunkach
          pokojowych). Wynika to między innymi z całkowitego zapełnienia powłoki walencyjnej elektronami. Są to bezbarw-
          ne, bezwonne gazy. Nie są palne oraz nie podtrzymują spalania. W związku z właściwością emisji światła znalazły
          zastosowania w wypełnieniu lamp i żarówek.

          Tlen – O
                   2


                                                                    Model
                Wzór              Wzór             Model
                                                                  pręcikowo-
             sumaryczny       strukturalny        kulkowy
                                                                   -kulkowy

                 O 2             O   O




                                    Właściwości tlenu

                       fi zyczne                         chemiczne
          •   gaz                            •   bezwonny
          •   bezbarwny                      •   podtrzymuje spalanie
          •   ma gęstość większą niż gęstość   •   niepalny

              powietrza: 1,43  kg 3  (w T = 0°C                                   Wprowadzenie rozżarzonego łuczywa
                          m
              i p = 1013 hPa)                                                     do probówki z tlenem sprawia, że
          •   słabo rozpuszcza się w wodzie                                       drewienko się zapala


                                                                                   193



                                                                                                              10.06.2021   11:52:38
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   193
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   193                                                          10.06.2021   11:52:38
   190   191   192   193   194   195   196   197   198   199   200