Page 183 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 183
6.5 Wpływ oporów ruchu na poruszające się ciała
Podejmij temat O O Czym są opory ruchu?
O O Dlaczego mokre mydło trudno utrzymać w ręku?
Opory ruchu
Niebagatelny wpływ na ruch ciał mają opory ruchu występujące pomię- Oporami ruchu nazywamy wszystkie
dzy obiektem poruszającym się po ziemi lub w powietrzu. Zmniejszają one siły działające na poruszające się
wartość prędkości ruchu pojazdów i ludzi. Idący człowiek odczuwa te opory ciało fizyczne, które przeciwdziałają
szczególnie mocno, gdy porusza się pod wiatr. Z drugiej strony siły te ułatwiają poruszaniu się tego ciała.
hamowanie pojazdów, to one mają wpływ np. na wyhamowanie wahadłowca
(w tym celu instalowane są specjalne spadochrony). Na ciała poruszające się
w wodzie działa opór wody. Wartość sił oporu w powietrzu i wodzie
zależy od prędkości i kształtu poruszającego się ciała.
Doświadczenie 48.
Badamy siłę oporu powietrza
Niezbędne przedmioty: kartki papieru A4 (może być cienka bibuła), nitka, igła, nożyczki, plastelina, dwie jednakowe monety
(niekoniecznie)
Wykonanie:
• Przygotowanie spadochronu.
Wytnij z kartki papieru kwadrat o boku ok. 20 cm. Przygotuj 4 nitki o długości ok. 30 cm. Zrób dziurki w rogach kartki,
przeciągnij i przywiąż nitki. Zwiąż razem drugie końce nitek i przymocuj do nich kulkę plasteliny. Możesz wbić w plastelinę
monetę. W ten sam sposób przygotuj identyczny drugi spadochron.
• Puść spadochrony z tej samej wysokości (ok. 2 m); obserwuj ich spadek i czas, w którym dotrą na podłogę.
• Następnie zgnieć w kulkę jeden ze spadochronów i ponownie upuść obydwa spadochrony z tej samej wysokości.
• Teraz zgnieć drugi spadochron i znów upuść je z tej samej wysokości.
• Doświadczenie możesz wykonać również z dwiema kartkami papieru A4, bez wykonywania spadochronów. Kartki
papieru należy przed ich upuszczeniem ustawiać poziomo do powierzchni ziemi.
Obserwacje:
• Dwa rozłożone spadochrony spadają jednocześnie na podłogę.
• Zgnieciony spadochron spada szybciej niż rozłożony.
• Dwa zgniecione spadochrony spadają na podłogę jednocześnie, ale w krótszym czasie niż rozłożone.
Wnioski:
• Na dwa identyczne spadochrony działa taka sama siła oporu.
• Zmniejszenie siły oporu powietrza (zgniecenie kulki papieru) powoduje, że wypadkowa siła działająca w dół jest większa
i ciała w krótszym czasie docierają do podłogi.
• Wartość siły oporu powietrza zależy od kształtu ciała poruszającego się w powietrzu i od wielkości powierzchni tego ciała.
181