Page 226 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

7.6 Energia kinetyczna

Podejmij temat O O Czy samochód ciężarowy jadący bez ładunku z prędkością o wartości 60 km
h
spala na określonej trasie taką samą ilość paliwa, jak gdyby był
załadowany?

Energia ciał będących w ruchu
Poruszające się obiekty (ciała) są zdolne do wykonania pracy, mają więc energię
mechaniczną. Przemieszczające się powietrze (wiatr) może obracać skrzydła wia-
traka, poruszać żaglem (il. 7.23). Płynąca woda w rzece może przemieszczać tra-
twę, łódkę, wprawiać w ruch łopatki turbiny. Jadące samochody mogą przewozić
ludzi czy towary. Lecąca strzała może uderzyć w tarczę i ją przebić. Kamień rzu-
cony w kierunku okna może wybić szybę. Samochód, uderzając w przeszkodę,
może ją odkształcić lub przesunąć, a sam ulec deformacji i zmienić swoją pręd-
kość. We wszystkich tych przykładach praca jest wykonywana kosztem energii
wynikającej z ruchu ciał, zwanej energią ruchu lub energią kinetyczną, od

7.23 Żaglówka wprawiana w ruch greckiego słowa kinetikos oznaczającego ʽruchowy, związany z ruchemʼ.
przez wiatr
Od czego zależy energia kinetyczna ciał?
Jeśli poruszające się ciało wykonuje pracę kosztem energii kinetycznej i nie
jest ona uzupełniana, to jej wartość maleje aż do zera przy zatrzymaniu się
ciała. Fakt ten wykorzystamy do zbadania, od jakich wielkości zależy wartość
energii kinetycznej danego ciała.

Doświadczenie 56.

Badamy, od czego zależy wartość energii kinetycznej ciała
Niezbędne przedmioty: pochylnia (równia pochyła) o zmiennym kącie (może być aluminiowa rynna lub wyprofilowana
drewniana listwa i podpórki), metalowe kulki o mniejszej i większej masie, drewniany klocek, kreda

Wykonanie:
Część I
• Przygotuj równię pochyłą
i u podnóża równi postaw
drewniany klocek.
• Spuść ze szczytu równi małą
metalową kulkę i zaobserwuj,
co się stanie z klockiem.
• Zaznacz kredą położenie
drewnianego klocka.

224