Page 225 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

W skrócie

Energię potencjalną grawitacji posiadają wszystkie ciała unoszone lub znajdujące się na pewnej wysokości nad
powierzchnią Ziemi i zdolne do wykonania pracy.

Energia potencjalna grawitacji jest proporcjonalna do masy ciała i do wysokości, na jaką zostało ono podniesione
względem danego poziomu odniesienia. Obliczamy ją ze wzoru:
E p = m · g · h

Gdy zmienia się położenie ciała względem danego poziomu odniesienia, czy względem ciała, z którym oddziałuje,
zmienia się również jego energia potencjalna.

Energię potencjalną sprężystości mają ciała odkształcone sprężyście. Im większe odkształcenie, tym większa wartość
energii potencjalnej sprężystości. Energia potencjalna sprężystości zależy też od właściwości sprężystych ciał.

Miarą energii potencjalnej ciała odkształconego sprężyście jest praca, jaką może ono wykonać, powracając do
swojego początkowego stanu (kształtu).

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Oceń prawdziwość podanych zdań.
A. Energia potencjalna ciała zależy od jego położenia względem drugiego ciała, z którym ono oddziałuje.
B. Energia potencjalna grawitacji jest proporcjonalna do masy ciała i odwrotnie proporcjonalna do wysokości,
na jaką zostało ono podniesione względem danego poziomu odniesienia.
C. Przyrost energii potencjalnej równy jest pracy, którą trzeba wykonać, aby podnieść ciało na daną wysokość.
D. Energia potencjalna grawitacji nie zależy od masy ciała, a jedynie od wysokości, na której ciało się znajduje.

2 Krzyś wsiadł do windy na parterze budynku, a wysiadł na drugim piętrze. Jego energia potencjalna wzrosła w tym
czasie o 3 kJ.
Wybierz zdanie fałszywe.
A. Gdyby wsiadł na pierwszym piętrze, a wysiadł na czwartym, jego energia potencjalna zwiększyłaby się o 4,5 kJ.
B. Gdyby wsiadł na czwartym piętrze, a wysiadł na parterze, to jego energia potencjalna zmalałaby o 6 kJ.
C. Gdyby Krzyś jechał z kolegą o masie takiej samej, jak jego masa, to energia potencjalna każdego z chłopców
między parterem a drugim piętrem zwiększyłaby się o 6 kJ.
D. Gdyby mężczyzna o masie dwa razy większej od masy Krzysia wjechał z parteru na piętro trzecie, to jego energia
potencjalna zwiększyłaby się o 9 kJ.

3 Oblicz energię potencjalną grawitacji skoczka narciarskiego o masie (razem z nartami) równej 70 kg, znajdującego się
na wysokości 15 m nad ziemią.

4 Na jaką wysokość wzniósł się z powierzchni Ziemi bocian o masie 3 kg, skoro jego energia potencjalna grawitacji
wzrosła o 0,6 kJ?

5 Oceń prawdziwość podanych zdań.
A. Zmiana energii potencjalnej sprężystości wiąże się zawsze z odkształceniem ciała.
B. Im większe odkształcenie ciała, tym wartość jego energii potencjalnej sprężystości jest mniejsza.
C. Odkształcone ciało powracające do pierwotnego kształtu wykonuje pracę dzięki energii potencjalnej sprężystości.
D. Energia potencjalna sprężystości nie zależy od właściwości sprężystych odkształconego ciała.

223