Page 33 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 33

2.2    Wyznaczanie objętości ciał




          Podejmij temat                      O O  Jak wyznaczyć objętość własnego ciała?
                                              O O  Kiedy Archimedes krzyknął: Eureka?





          Objętość i jej jednostki

          Na lekcjach matematyki uczyłeś się, jak wyliczać objętość brył o regular-  Objętość określa wielkość przestrzeni,
          nych kształtach. Pamiętasz zapewne, że jednostką podstawową objętości jest   jaką zajmuje dane ciało.
             3
                                                      3
                                               3
          1 m . Jednostkami pochodnymi są 1 dm  i 1 cm . W tych jednostkach wyra-                       1 cm
         żamy objętość ciał stałych, cieczy i gazów.
             Łatwo  obliczyć,  ile  decymetrów  sześciennych  jest  zawartych  w  jednym
          metrze sześciennym:                                                                              1 cm
          1 m  = 1 m · 1 m · 1 m = 10 dm · 10 dm · 10 dm = 1000 dm 3
             3
          lub ile cm  zawiera 1 dm :                                                                   1 cm
                   3
                                 3
          1 dm  = 1 dm · 1 dm · 1 dm = 10 cm · 10 cm · 10 cm = 1000 cm 3
              3
             W praktyce często objętość wyrażamy w litrach, np. pojemność naczyń.    2.6  Sześcian o objętości 1 cm 3
         Przyjmujemy, że 1 l = 1 dm .
                                   3
          Jednostkami pochodnymi litra są:
          1 hektolitr = 1 hl = 100 l
          1 mililitr = 1 ml = 0,001 l


          Jak wyznaczyć objętość cieczy?
          Jeżeli chcemy wyznaczyć objętość cieczy z dużą dokładnością, używamy cylin-
          drów miarowych, tzw. menzurek (il. 2.7).




          Doświadczenie 2.

          Wyznaczamy objętość cieczy

          Niezbędne przedmioty: menzurka, zakraplacz

          Wykonanie:
          •  Do menzurki ustawionej na stole nalej trochę wody i odczytaj jej objętość.
             Zastanów się, na co należy zwrócić uwagę, aby poprawnie odczytać        2.7  Cylindry miarowe
             poziom wody, a więc i jej objętość.
          •   Odmierz przy użyciu menzurki 5 cm  (5 ml) wody.
                                          3
          •  Aby dokładnie odmierzyć tę ilość wody, możesz dodatkowo posłużyć
             się zakraplaczem lub cienką rurką. Trzymając palec u wylotu rurki       Sprawdźcie, jakie cylindry miarowe
             (lub naciskając gumkę zakraplacza), możesz wpuszczać wodę po kropli     znajdują się w waszej pracowni.
             do menzurki, aż do uzyskania dokładnego wyniku.                         Zapoznajcie się z ich skalą (zależną
                                                                                     od średnicy menzurki). Odczytajcie, jakie
                                                                                     są ich dokładność oraz zakres.

                                                                                   31
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38