Page 123 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Przykład 11.

Kulkę metalową o ładunku +20 µC zetknięto z drugą identyczną kulką o ładunku +10 µC. Jaki ładunek będzie
miała każda z kulek po ich zetknięciu, a następnie rozdzieleniu?

Dane: Szukane:
= +20 µC
q 1 q = ?
= +10 µC
q 2

Rozwiązanie
Obliczamy ładunek układu kulek: q c = q 1 + q 2
= +20 µC + (+10 µC) = +30 µC
Po podstawieniu danych: q c
Ponieważ kulki są identyczne, to ładunek każdej z nich będzie po rozdzieleniu taki sam: q = q x = q y
Należy więc całkowitą wartość ładunku podzielić przez 2.
q = +30 µC : 2 = +15 µC

Odpowiedź: Po rozdzieleniu kulek każda z nich będzie miała ładunek +15 µC.

Zjawisko indukcji elektrostatycznej w przyrodzie
Poznane zjawisko indukcji elektrostatycznej pozwala wytłumaczyć, co się dzie-
je w trakcie burzy. Źródłem obserwowanych piorunów są ładunki elektryczne
zgromadzone w chmurach burzowych, które w trakcie swojego formowania
się, na skutek ruchu kropel wody i kryształków lodu w silnych prądach wzno-
szących, elektryzują się (il. 3.29). Górna część chmur burzowych elektryzuje
się dodatnio, a dolna – ujemnie. Naładowane podczas burzy chmury powodu-
ją powstawanie ładunków o przeciwnym znaku na powierzchni ziemi, drzew,
budynków i innych obiektów. Jest to wynik zjawiska indukcji elektrostatycz-
nej. Pioruny to wyładowania atmosferyczne zachodzące między przeciwnie 3.29 Ładunki elektryczne
naładowanymi chmurami lub między chmurą a ziemią. w chmurach burzowych

Ciekawe!
W skrócie
By uchronić budynki przed wyładowa-
O O Ciała mogą się elektryzować również dzięki zjawisku indukcji niami atmosferycznymi, wykorzystuje
elektrostatycznej. się piorunochrony. Na budynkach mon-
towana jest stanowiąca uziemienie
O O Elektryzowanie przez indukcję przewodnika polega na przemieszczeniu instalacja odgromowa z przewodnika,
się ładunków elektrycznych (elektronów swobodnych) pod wpływem która oplata cały budynek od jego naj-
naelektryzowanego ciała. wyższego punktu przez dach i ściany, aż
O O Zbliżenie naelektryzowanego ciała do izolatora powoduje jego do ziemi, w której zakopane są końce
polaryzację. przewodnika. Pierwszy piorunochron
zbudował w 1752 roku na swoim domu
O O W układzie ciał odizolowanym od otoczenia całkowity ładunek elektryczny, amerykański wynalazca, przyrodnik i po-
czyli suma ładunków dodatnich i ujemnych, pozostaje stały i może być lityk Benjamin Franklin (czyt. bendżamin)
równy zeru. (1706−1790).

121