Page 177 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Pole magnetyczne i linie pola

Przeprowadzone doświadczenia przekonały nas, że oddziaływania mag-
netyczne są oddziaływaniami na odległość. Wokół magnesu istnieje zatem
przestrzeń, w której działają siły magnetyczne. Przestrzeń tę nazywamy
polem magnetycznym. Umieszczone w polu magnetycznym stalowe lub
żelazne przedmioty magnesują się, tzn. uzyskują właściwości magnesu. Do
zbadania właściwości pola magnetycznego będziemy używać opiłków żelaza
lub małych igiełek magnetycznych.

Doświadczenie 41.

Badamy pole magnetyczne wokół magnesów
Niezbędne przedmioty: dwa magnesy sztabkowe, opiłki żelazne, igiełki magnetyczne, szklana szybka, magnes podkowiasty,
stalowa sztabka
Wykonanie i obserwacje:

A.
• Na magnes sztabkowy połóż szklaną szybkę i bardzo wolno wsyp na nią opiłki żelaza. Zaobserwuj ich ułożenie.
B.
• Połóż na stoliku dwa magnesy sztabkowe w niewielkiej odległości od siebie, zwrócone do siebie biegunami N i S
(różnoimiennymi). Na nich postaw szybkę i posyp ją opiłkami. Zaobserwuj ich ułożenie.

C.
• Powtórz obserwacje dla ułożenia magnesów zwróconych tymi samymi biegunami.
D.
• Teraz pod szybką ułóż magnes podkowiasty. Posyp powierzchnię szybki opiłkami żelaznymi i zaobserwuj ich ułożenie.

A. b. c. D.

E.
• Między dwa magnesy sztabkowe, zwrócone do siebie przeciwnymi biegunami, wstaw sztabkę stalową lub żelazną.
• Połóż na nich szklaną szybkę i posyp opiłkami. Zaobserwuj układ opiłków.

Wnioski: Opiłki żelaza i igiełki magnetyczne układają się wokół magnesów
w charakterystyczne linie – tworzą one pętle zwane liniami pola
magnetycznego. Liniom przypisujemy zwrot zgodny ze zwrotem
północnego bieguna igiełki magnetycznej (czyli zwrot od
bieguna północnego do południowego).

175