Page 192 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 192

W skrócie


                                            O  O Siłę, z jaką pole magnetyczne działa na przewodnik z prądem, nazywamy
                                                 siłą elektrodynamiczną (magnetyczną).

                                            O  O Kierunek i zwrot siły elektrodynamicznej zależą od kierunku prądu
                                                 płynącego w przewodniku oraz zwrotu linii pola magnetycznego magnesu,
                                                 w którym umieszczony jest przewodnik z prądem. Można ją wyznaczyć za
                                                 pomocą reguły lewej dłoni: Jeżeli dłoń ułożymy tak, aby jej wewnętrzna
                                                 strona zwrócona była w stronę bieguna północnego N (linie pola
                                                 magnetycznego wchodzą wówczas w dłoń), a cztery wyprostowane palce
                                                 skierowane były zgodnie z kierunkiem płynącego prądu, to odchylony kciuk
                                                 wskaże zwrot i kierunek siły elektrodynamicznej.

                                            O  O Wartość siły elektrodynamicznej jest wprost proporcjonalna do natężenia
                                                 prądu I, do długości przewodnika umieszczonego w polu l oraz zależy od
                                                 wartości pola magnetycznego (tzw. indukcji magnetycznej B).
                                            O  O Jeśli przez dwa równolegle ułożone przewodniki płynie prąd w tę samą
                                                 stronę, to one się przyciągają. Jeśli prąd płynie w przeciwnych kierunkach,
                                                 to się odpychają.


        czy już umiesz? Sprawdź się!


         1   Oceń prawdziwość podanych zdań.

            A.  Siłą elektrodynamiczną nazywamy siłę, z jaką pole magnetyczne działa na przewodnik z prądem.
            B.  Siła elektrodynamiczna ma największą wartość, gdy przewodnik jest ułożony równolegle do linii pola
                magnetycznego.
            C.  Im większe natężenie prądu płynącego przez przewodnik z prądem, tym większa jest wartość siły magnetycznej
                działającej na ten przewodnik.
            D.  Im silniejsze pole magnetyczne oddziałuje na przewodnik z prądem, tym większa jest wartość siły
                elektrodynamicznej działającej na ten przewodnik.
            E.  Im krótszy przewodnik z prądem umieszczony jest w polu magnetycznym, tym większa siła elektrodynamiczna na
                niego działa.
         2   Określ, co się stanie po zamknięciu wyłącznika (patrz rysunek obok).

            Oceń prawdziwość podanych zdań.
            A.  W obwodzie będzie płynął prąd w kierunku od minusa do plusa baterii.
            B.  Pole magnetyczne jest zwrócone z góry na dół, czyli od S do N.
            C.  Przewodnik z prądem po zamknięciu wyłącznika zostanie wypchnięty na               S
                zewnątrz magnesu.
            D.  Gdy odwrócimy magnes, ale nie zmienimy kierunku prądu, przewodnik
                z prądem po zamknięciu wyłącznika zostanie wciągnięty do wewnątrz
                magnesu.
            E.  Gdy odwrócimy magnes i jednocześnie zmienimy kierunek prądu
                (zamienimy bieguny baterii), przewodnik z prądem po zamknięciu                     N
                wyłącznika zostanie wciągnięty do wnętrza magnesu.

         3   Jak oddziałują na siebie dwa przewodniki z prądem? Skopiuj rysunek do   A.            B.
            zeszytu i dorysuj siły wzajemnego oddziaływania przewodników.
                                                                                     I        I        I        I



                                      190
   187   188   189   190   191   192   193   194   195   196   197