Page 40 - geografia 6
P. 40

Więcej na temat                                                            Punkt B znajduje się po przeciwnej stronie
                                                                                  Ziemi niż południk 0°, ma największą
                                                    Punkt C ma długość            długość geograficzną (180°)
       Długość geografi czna jest kątem             geograficzną 60°
                                                                               B

                                                    półpłaszczyzna
       Wyobraź sobie dwie półpłaszczy-              południka                     60°
       zny, z których jedna przechodzi przez        przechodzącego        C                           półpłaszczyzna
                                                    przez punkt C
                                                                                                      południka 0°
       południk zerowy (0°), a druga przez
       południk, na którym znajduje się dany
       punkt (np. punkt C). Wspólną krawę-                      110°              60°               40°
                                                                 100°
       dzią tych półpłaszczyzn jest oś Ziemi.                     90° 80°  70°                 10°  20° 30°
       Kąt zawarty między półpłaszczyznami                               60° 50°  40°  30°  20°  10°  0°
       to długość geografi czna.
           Długość geografi czna to kąt mię-                                                A
       dzy półpłaszczyzną południka zero-
       wego a półpłaszczyzną  południka,            Punkt A znajduje się na południku zerowym,
       na którym znajduje się dany punkt.           ma najmniejszą długość geograficzną (0°)






       Długość geografi czna wschodnia i zachodnia
       Południk 0° i południk 180° dzielą kulę ziemską na dwie półkule: wschodnią i zachodnią. Jeśli spoj-
       rzymy na Ziemię znad bieguna północnego, zobaczymy, że południki występują parami. Południk 90°
       na półkuli zachodniej będzie miał swój odpowiednik na półkuli wschodniej, a wszystkie punkty, które na
       nim leżą, również będą mieć długość geografi czną 90°. Aby odróżnić od siebie dwa punkty o tej samej
       wartości długości geografi cznej, ale leżące na różnych półkulach, za wartością wyrażoną w stopniach
       wpisujemy, na której półkuli leży dany punkt. Na przykład zapisujemy: 45° długości geografi cznej
       wschodniej lub 45° długości geografi cznej zachodniej. Najczęściej stosuje się jednak międzynaro-
       dowe skróty kierunków geografi cznych: 45°E (East) i 45°W (West).


                                                                          biegun północny
                       180°
                 150°         150°
                                          Na półkuli zachodniej                                Kiedy patrzymy na kulę
            120°                   120°   wartości długości                                    ziemską od strony
                                          geografi cznej rosną                                 południka 0°, półkulę
                      biegun              w kierunku zachodnim    60°  30°    0°    30°  60°   zachodnią (W) mamy
       W   90°       północny         90°  E
                                          od południka 0°,           W                E        po lewej stronie,
                                          natomiast na                                         a półkulę wschodnią (E)
                                    60°   półkuli wschodniej –                                 – po prawej stronie.
           60°
                                          w kierunku wschodnim.
                30°            30°
                        0°                                               biegun południowy
               Spójrz na globus od strony bieguna północnego.            Wskaż na globusie południk, na którym
               Odnajdź i wskaż po dwie pary południków, np. 30°E         wszystkie punkty mają długość geografi czną 0°.
               i 30°W oraz 90°E i 90°W.                                  Podaj przykładową parę południków.

                                        38



   0702_881340_Geografia_6_.indd   38                                                                         04.07.2019   11:34:44
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45