Page 41 - geografia 6

Jeśli obserwator spojrzy na Ziemię od strony południka 180°, Ciekawe!
może go zaskoczyć fakt, że półkula zachodnia będzie po jego prawej Południk 180° przechodzi głów-
ręce – odwrotnie niż przywykliśmy, patrząc na mapę świata. nie przez oceany i niezamiesz-

biegun północny kane fragmenty lądu. Jedynym
miejscem, gdzie w pobliżu po-
Zauważ, mimo to że patrzymy na Ziemię łudnika 180° znajdują się ludzkie
od strony południka 180°, to wartości osiedla są Wyspy Fidżi. Znajdź
południków na półkuli zachodniej rosną je na mapie świata.
120° 150° 180° 150° 120°
E W na zachód, a na półkuli wschodniej –
na wschód. Tak samo jak wtedy, gdy patrzymy
od strony południka 0°.

biegun południowy
Wskaż na globusie południk, na którym wszystkie punkty mają długość
geografi czną 180°.

Określanie i odczytywanie długości geografi cznej na globusie i na mapie
Podobnie jak szerokość geografi czną, długość geografi czną różnych miejsc łatwo porównywać i na globu-
sie, i na mapach świata. To mapy wykonane w małych skalach i bez trudu można zauważyć, że niektóre
miejsca mają taką samą długość geografi czną (np. Mińsk i Bhisho [czyt. biszu]), a inne mają jednakową
wartość długości geografi cznej, ale leżą na różnych półkulach (np. Berlin i Freetown [czyt. fritałn]).
Ponieważ mapy w atlasie pokazują jedynie wycinki powierzchni Ziemi, to Mińsk i Berlin znajdziemy
na mapie Europy, a Bhisho i Freetown – na mapie Afryki. Dopiero odczytanie długości geografi cznej
Bhisho z mapy Afryki i Mińska z mapy Europy, a następnie porównanie odczytanych wartości pozwoli
dostrzec podobieństwo położenia tych miast. Kiedy odczytujemy długość geografi czną z mapy wyko-
nanej w małej skali, najczęściej robimy to z dokładnością do 1°, a z mapy w dużej skali – z dokładnością
do 1 (jednej minuty). Trzeba pamiętać, że 1° (1 stopień) dzieli się na 60 (60 minut).

120° 60° 0° 60° 120° 180°
30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40° 50° 60°
60° 60°
Mińsk Berlin Mińsk
Berlin

Freetown Berlin
80° 80° 0° 0° Mińsk
70° 60° 70°
Freetown 50°
60° 50°
40°
30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40°
Bhisho
60° 60°
Bhisho
0° 10° 20° 30°
120° 60° 0° 60° 120° 180°
Na globusie i w atlasie, na mapach w różnej skali, odszukaj Londyn. Na mapie Europy w atlasie porównaj szerokość
geografi czną Londynu i Paryża.
Odczytaj szerokość geografi czną Warszawy. Uszereguj wymienione miasta (Warszawę, Paryż i Londyn) w kolejności
od najmniejszej do największej szerokości geografi cznej.

39

0702_881340_Geografia_6_.indd 39 04.07.2019 11:34:44