Page 44 - geografia 6

1.7 Rozciągłość równoleżnikowa i południkowa

Podejmij temat z Jak precyzyjnie podać położenie dowolnego punktu na Ziemi?
z Co ci się kojarzy ze słowem rozciągłość?

z Do czego przydatna jest znajomość określania i odczytywania
długości i szerokości geograficznej?

Współrzędne geograficzne
Jeżeli znamy szerokość i długość geograficzną danego punktu, jesteśmy w stanie odnaleźć go na mapie,
a tym samym – na Ziemi. I odwrotnie: jeżeli znamy położenie punktu na mapie, możemy podać jego współ-
rzędne geograficzne. Określanie miejsca, w jakim znajduje się dany punkt na kuli ziemskiej, jest potrzebne
w różnych sytuacjach i zawodach. To ważna umiejętność np. w pracy nawigatora (czyli osoby, która kieruje
statkiem czy innym obiektem poruszającym się po wyznaczonej trasie), geodety (osoby, która precyzyjnie
wytycza przebieg granicy obszarów lub umiejscawia obiekty na mapach i w terenie) oraz wielu naukowców.
W tych zawodach konieczne są pomiary, praca w terenie z mapą i urządzeniami elektronicznymi służą-
cymi do określania współrzędnych geograficznych.
Wiesz już, jak odczytać z mapy wartość szerokości i długości geograficznej, i wiesz, że podając je,
wyznaczasz współrzędne geograficzne danego miejsca (il. 1.22). Każdy punkt na Ziemi ma swoje
współrzędne geograficzne. Nie ma dwóch punktów mających taką samą szerokość i długość geograficz-
ną. Dlatego podanie takich współrzędnych jest najlepszym sposobem wskazania np. miejsca spotkania
w nieznanym terenie, bez konieczności opisywania okolicy (il. 1.21).

120° 60° 0° 60° 120° 180°

60° 60°
Nowy Jork (40°N, 74°W)
Tokio (35°N,139°E)

0° 0°

1.21 Często jako kontakt do
danego obiektu, np. pensjonatu, 60° 60°
muzeum podawana jest 1 : 280 000 000
w elektronicznej mapie 120° 60° 0° 60° 120° 180°
tzw. pinezka, która zawiera 1.22 Położenie Nowego Jorku i Tokio
współrzędne geograficzne Które współrzędne geograficzne zaznaczonych miast – długości czy
danego miejsca szerokości – mają podobną wartość?

42

0702_881340_Geografia_6_.indd 42 04.07.2019 11:34:46