Page 116 - historia 6

Elementem wyróżniającym sarmatę był ubiór – zupełnie inny od strojów
zachodnioeuropejskich (w epoce baroku panowała moda na kapelusze,
krótkie kaftany i szerokie bufi aste spodnie). Polski strój szlachecki zawierał
liczne elementy wschodnie, ale zachował swoją oryginalną formę.

1 Głowę szlachcica zdobiła czapka z futrzanym otokiem.

2 Najbardziej charakterystycznym elementem ubioru sarmaty
był żupan, czyli długi przylegający do ciała kaftan. 7

3 Na żupan zakładano kontusz – rodzaj długiej sukni
wierzchniej. Ten strój miał wschodnie pochodzenie, 2
ale przybrał niespotykaną w innych krajach formę.
Cechą charakterystyczną kontusza były wyloty,
czyli rozcięte rękawy. 3
Teresa z Rydzyńskich Woroniecka,
4 Uzupełnieniem wierzchniego ubioru był 4 ok. 1710 roku
pas kontuszowy, którym przepasywano się
w talii. Mógł mierzyć nawet pięć metrów Szlachcianki, w przeciwieństwie
długości. Pasy sprowadzano do mężczyzn, chętniej ulegały
z Turcji i Persji. W Polsce najsłynniejsze 1 zagranicznej modzie, głównie
wytwarzano w Słucku (pasy słuckie). francuskiej. Kobiety nosiły
długie strojne suknie z dużymi
5 Szlachcic nie rozstawał się z szablą. Była to broń, dekoltami. Wykończenie
która przywędrowała do Polski ze Wschodu. rękawów stanowiły koronki
Wśród szlachty najpopularniejszym jej rodzajem lub koronkowe falbany. Fryzura
była karabela. modnej damy miała postać
loków. Czasem włosy przykrywał
koronkowy czepek. Polki chętnie
5 nosiły biżuterię.
6 Ubioru dopełniały skórzane buty.
Miały cholewy i były podbite podkówkami.

7 Typowy sarmata nosił wąsy i miał podgoloną głowę,
co odróżniało go od zachodnioeuropejskich mężczyzn
gustujących w długich włosach lub perukach.

6
Portret starosty Stanisława Antoniego Szczuki, ok. 1735 roku

1. Wymień te elementy ubioru polskiego szlachcica, które były inspirowane kulturą Wschodu.
2. Powiedz, czym różniły się stroje kobiet i mężczyzn w czasach baroku.

114

0618_881295_historia_kl6.indd 114 18.06.2019 11:08:04