Page 164 - historia 6
P. 164
Ciekawe! Odbudowa gospodarcza i kulturalna
Długie lata pokoju za panowania Augusta III sprzyjały powolnej od-
budowie gospodarczej i kulturalnej Rzeczypospolitej. Niemałe za-
sługi na tym polu położyli Wettinowie oraz sprowadzani przez nich
sascy specjaliści, którzy unowocześnili między innymi kopalnię soli
W czasach saskich nastąpił roz- w Wieliczce. W Polsce Sasów odradzał się handel oraz eksport zbo-
wój czytelnictwa. Oprócz ksią- ża i drewna na zachód Europy. W kraju powstawały manufaktury
żek popularnością cieszyły się produkujące towary luksusowe, np. porcelanę. Nastąpiło ożywienie
kalendarze i prymitywne encyklo- w górnictwie i hutnictwie, rozwijało się osadnictwo. Polska wciąż
pedie, np. Nowe Ateny. Dzieło ob- była jednak krajem rolniczym z zacofaną gospodarką. Dobrobyt
razuje stan wiedzy ówczesnych czasów saskich wyraża powiedzenie: Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj
Polaków. Autor, ksiądz Benedykt
Chmielowski, omawia w nim pasa. Dotyczyło ono jednak wyłącznie szlachty.
między innymi zagadnienia doty- Do osiągnięć kulturalnych epoki saskiej należało otwarcie w stoli-
czące czarów, opisuje osobliwe cy w 1747 roku pierwszej publicznej biblioteki braci Załuskich.
zwierzęta (np. smoki) oraz przed- Rozwój budownictwa w czasach saskich, a także utworzenie Colle-
stawia zalety liberum veto. gium Nobilium i biblioteki sprawiło, że Warszawa stała się najważ-
niejszym ośrodkiem kulturalnym i intelektualnym w Polsce.
W skrócie
Saska porcelana
w polskich zbiorach
Po śmierci Augusta II Mocnego władzę w Polsce objął jego syn,
August III. Okres panowania obu Wettinów to czasy saskie.
Do najwybitniejszych reformatorów czasów saskich należeli
Stanisław Leszczyński i Stanisław Konarski – zwolennicy
ograniczenia liberum veto. Konarski miał duże zasługi w dziedzinie
oświaty – w 1740 roku założył szkołę Collegium Nobilium.
Saksonia, ojczyzna Wettinów,
słynęła z produkcji porcelany Czy już umiesz?
wytwarzanej w Miśni, w ma-
nufakturze istniejącej do dzisiaj. 1 W dawnej Polsce popularne było powiedzenie: Nierządem Polska
Kolekcje porcelanowych dzieł stoi. Wyjaśnij jego znaczenie.
sztuki znajdują się w zbiorach
2 Napisz odezwę skierowaną do szlachty. Zawrzyj w niej najważniejsze
niektórych polskich muzeów – postulaty Stanisława Leszczyńskiego i Stanisława Konarskiego.
m.in. w Muzeum Pałacu Króla
Jana III w Wilanowie, Muzeum 3 Omów przejawy ożywienia kulturalnego i gospodarczego
Sztuk Użytkowych w Poznaniu w Polsce czasów saskich.
czy Muzeum Narodowym w Kiel-
4 Jak oceniasz całość dorobku Stanisława Leszczyńskiego?
cach. Na zdjęciu: figurka polskiej Czy na podstawie wiadomości zdobytych na lekcji zweryfi kujesz
szlachty z XVIII wieku. swoją opinię na temat tej postaci wyrażoną na początku lekcji?
162
0618_881295_historia_kl6.indd 162 18.06.2019 11:09:08
