Page 159 - historia 6

Osłabienie pozycji Polski w Europie
Podczas wielkiej wojny północnej Rzeczpospolita po raz pierwszy
w historii stała się areną walk między wrogimi państwami. Nasz kraj
nie był w stanie przeciwstawić się agresji, a potem długo nie mógł
wyprzeć obcych wojsk ze swojego obszaru. Wprawdzie Rzeczpo-
spolita wciąż zajmowała olbrzymie terytorium, ale w praktyce było
to królestwo niemal bezbronne. Zupełnie inaczej wyglądała sytuacja
naszego wschodniego sąsiada. W następstwie wielkiej wojny północ-
nej Rosja stała się mocarstwem. Car Piotr I wykorzystał swoją silną
pozycję do ingerencji w sprawy Polski; nie tylko w kwestii praw Ingerencja – wtrącanie się
dysydentów. Przekupieni przez Rosję posłowie paraliżowali prace w cudze sprawy.
sejmów, aby nie dopuścić do głębszych reform ustrojowych w Rze-
czypospolitej. Podobną politykę prowadziły Austria, Prusy i Francja.
W 1733 roku umarł król August II Mocny, a uwagę mocarstw
skupiła kwestia następstwa polskiego tronu. Ogłoszono wprawdzie
kolejną wolną elekcję, ale poparcie szlachty dla kandydatów nie
miało już większego znaczenia. O wiele bardziej liczyły się decyzje
obcych mocarstw, które – w razie sprzeciwu szlachty – gotowe były
siłą osadzić na polskim tronie przychylnego im władcę.
Ogród Saski w Warszawie

W skrócie

Panowanie Augusta II Mocnego upłynęło pod znakiem wielkiej
wojny północnej (1700–1721). Skutkami konfliktu były olbrzymie
zniszczenia i osłabienie międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej,
a także wzrost potęgi Rosji.
Z panowaniem Augusta II Moc-
W 1717 roku sejm niemy przeprowadził umiarkowane reformy nego i jego syna jest związany
– ograniczono uprawnienia hetmanów i ustalono liczebność armii. ogród Saski w Warszawie. Wraz
z nieistniejącym już pałacem
był on centralną częścią tzw. osi
Czy już umiesz? saskiej, nowoczesnego planu
architektonicznego realizowa-
nego w stolicy w XVIII wieku.
1 Opisz przebieg wielkiej wojny północnej.
Pałac Saski został zniszczo-
2 Podaj wewnętrzne i zewnętrzne skutki wielkiej wojny północnej ny w czasie II wojny światowej.
dla Polski. Dziś jego pozostałością jest
fragment kolumnady z Gro-
3 Wymień reformy sejmu niemego dotyczące wojska i je oceń.
bem Nieznanego Żołnierza. Park
4 Czy ograniczanie praw dysydentów było zgodne z ideałami przetrwał i obecnie jest dostęp-
oświecenia, czy raczej im zaprzeczało? Uzasadnij odpowiedź. ny dla spacerowiczów.

157

0618_881295_historia_kl6.indd 157 18.06.2019 11:09:03