Page 46 - historia 7
P. 46
Polityka Rosji wobec Królestwa Polskiego
Królestwo Polskie posiadało wiele elementów typowych dla niezależnego
państwa, ale w rzeczywistości jego autonomia była fikcją. Rzeczywiste rządy
w Kongresówce sprawował z ramienia cara bezwzględny, gwałtowny i nie-
obliczalny wielki książę Konstanty. Aleksander zwoływał sejm rzadziej niż
przewidziano to w konstytucji i łamał zagwarantowane swobody. Na przykład
w 1819 r. zawiesił wolność druku i wprowadził cenzurę. Objęła ona dzien-
W 1825 r. zmarł Aleksander I. niki, pisma i książki. W Kongresówce rozpoczęto też prześladowania opozy-
Jego następca, Mikołaj I (lata cji. Posłowie, którzy krytycznie oceniali politykę cara i rządu Królestwa, nie
panowania: 1825–1855), w 1829 r.
koronował się na króla Polski. byli dopuszczani do sejmowych obrad. Wobec niektórych zastosowano nawet
Był jeszcze mniej przychylny areszt. Rosjanie uważali te działania za niezbędne do utrzymania swoich wpły-
Polakom niż poprzednik. Powyżej: wów w Królestwie. Natomiast dla naszych rodaków było to naruszenie prawa.
koronacja cesarzowej i królowej Charakter carskiej polityki wobec Polaków dobrze oddaje popularne wówczas
Aleksandry przez Mikołaja I
na Zamku Królewskim w Warszawie. powiedzenie: Konstytucja na stole, a bat pod stołem.
Spiski wojskowe
Wśród Polaków narastały niechęć i nieufność wobec Rosjan i władz Króle-
stwa. Powstał podatny grunt do tworzenia tajnych organizacji (choć zabraniał
tego namiestnik). Do największych nielegalnych związków należały Wolno-
mularstwo Narodowe i Towarzystwo Patriotyczne. Przywódcą i założycielem
obu organizacji był major Walerian Łukasiński. Towarzystwo Patriotyczne
opowiadało się za walką o niepodległość Polski. Kształtowało postawę patrio-
tyzmu wśród członków organizacji – głównie oficerów i polityków. Ponadto
utrzymywało kontakty ze spiskowcami z innych zaborów.
W 1822 r. Łukasiński został aresztowany. Dwa lata później sąd wojenny
skazał go na dziewięć lat ciężkiego więzienia. Wówczas warszawianie stali się
świadkami przygnębiającego widowiska. W obecności żołnierzy oraz tłumów
gapiów majorowi i jego współtowarzyszom zdarto szlify oficerskie i założono
więzienne ubrania. Następnie zakuto ich w kajdany, po czym przewieziono
Walerian Łukasiński był więziony
w Twierdzy Szlisselburskiej do więzienia. Łukasiński nigdy już nie wyszedł na wolność. Był w niewoli łącz-
koło Petersburga. Przetrzymywano nie 46 lat. Do końca życia zachował siłę woli i przytomny umysł. Dla rodaków
go w lochach bez dostępu stał się symbolem patriotyzmu i niezłomności. Pomimo aresztowania majo-
do światła i kontaktu z innymi
więźniami. Dopiero pod koniec ra Łukasińskiego Towarzystwo Patriotyczne działało nadal. Zostało rozbite
życia otrzymał prawo do spacerów przez policję dopiero pod koniec lat 20. XIX w.
po więziennym dziedzińcu.
Młodzi i romantyzm
Oprócz organizacji patriotycznych skupiających przedstawicieli elit po-
wstawały również tajne związki młodzieżowe – głównie w Kongresówce
Elita – grupa ludzi zajmujących i na Litwie. Należeli do nich studenci i gimnazjaliści. Młodzież buntowała
wysoką pozycję społeczną się przeciwko polityce Rosji, domagała się wolności, swobód politycznych,
(np. polityków, uczonych i wojskowych).
Elity mają często duży wpływ zniesienia cenzury. Na zebraniach młodzi ludzie poznawali dzieje ojczyzny,
na władzę, kształtowanie się postaw prezentowali swoje wiersze i referaty. Poprzez pracę nad sobą i samokształ-
oraz idei w społeczeństwie. cenie chcieli stać się świadomymi obywatelami przyszłej niepodległej Polski.
44
02.06.2020 10:20:37
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 44 02.06.2020 10:20:37
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 44