Page 47 - historia 7
P. 47

Do  najważniejszych  tajnych  organizacji  młodzieżowych  należało  utworzo-
          ne przez studentów wileńskie Towarzystwo Filomatów, czyli przyjaciół
          nauki. Jego założycielami byli poeci Tomasz Zan i Adam Mickiewicz.
          W 1823 r. policja carska wpadła na trop tajnych stowarzyszeń. Aresztowano
          ponad 100 studentów. Wielu uwięziono lub zesłano w głąb Rosji.
             Program  młodych  spiskowców,  pełnych  patriotycznego  zapału  do  wal-
          ki z wrogiem, najlepiej wyrażali poeci romantyczni, w tym Mickiewicz.
          W  swojej  twórczości  romantycy  wzywali  młodych  do  buntu  wobec  świata
          oraz obowiązujących schematów. Krytykowali ludzi akceptujących niewolę
          narodu i obojętnych na jego sprawy. Negatywnie postrzegali poetów klasycy-  Adam Mickiewicz w 1822 r. wydał
          stycznych naśladujących antyczne wzorce. Sami zaś chętnie odwoływali się   w Wilnie zbiór poezji Ballady
          do tradycji ludowych oraz średniowiecznych podań, które uważali za źró-    i romanse, reprezentujący nurt
                                                                                     poezji romantycznej. Datę wydania
          dło prawdy o narodzie polskim. Jednym z najważniejszych utworów epoki       tego tomu uznaje się za początek
          była Oda do młodości Mickiewicza. Poeta zawarł w niej program walki roman-  romantyzmu na ziemiach polskich.
          tyków z istniejącym porządkiem.





          W skrócie


               Królestwo Polskie – państwo w unii z Rosją. Władzę sprawował w nim car
              Rosji i król Polski w jednej osobie. Jego uprawnienia określała konstytucja
              nadana przez cara Aleksandra I w 1815 r.
               Zasługi Druckiego-Lubeckiego dla gospodarki Królestwa Polskiego.
                                                                                     Kanał Augustowski –
               Rozwój polskiej nauki i kultury (Lelewel, Staszic, Mickiewicz).       zabytek polskiej techniki
               Łamanie konstytucji przez cara i powstanie ruchu spiskowego w zaborze
              rosyjskim (Towarzystwo Patriotyczne, tajne związki młodzieżowe).


          Czy już umiesz?

           1   Jakie swobody polityczne Polacy uzyskali na mocy konstytucji Królestwa
              Polskiego z 1815 r.? Które z nich uważasz za najważniejsze?
           2   Wymień działania podejmowane przez Franciszka Ksawerego Druckiego-    Jednym z największych polskich osią-
              -Lubeckiego na rzecz gospodarki.                                       gnięć technicznych z czasów Królestwa
                                                                                     Polskiego jest Kanał Augustowski. Został
           3   Scharakteryzuj politykę Rosji wobec Królestwa Polskiego. Czy car
              przestrzegał konstytucji z 1815 r.? Swoją odpowiedź poprzyj przykładem.  on wybudowany w  latach  1824–1839.
                                                                                     Połączył dorzecza Wisły i Niemna, dzięki
           4   Omów działalność ważniejszych organizacji spiskowych – wojskowych     czemu powstał szlak wodny prowadzą-
              i studenckich – w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych.          cy nad Bałtyk. Królestwo potrzebowało
                                                                                     nowej  trasy  spławu zboża, by ominąć
            5  Oceń, czy autonomia Królestwa Polskiego stwarzała mieszkańcom         porty pruskie (w tym Gdańsk i Elbląg),
              Kongresówki możliwości swobodnego rozwoju życia politycznego
              i kulturalnego.                                                        które nałożyły na polskie zboże wysokie
                                                                                     cła. Kanał nie spełnił pokładanych w nim
            6  Porównaj sytuację Polaków w Królestwie Polskim z sytuacją Polaków     nadziei. Obecnie stanowi atrakcję tury-
              w zaborach pruskim i austriackim.                                      styczną Podlasia.

                                                                                   45



                                                                                                              02.06.2020   10:20:38
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   45
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   45                                                                    02.06.2020   10:20:38
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52