Page 142 - mat kl 5 cz.1

Przykład 1

Czynności wykonywane pod- Wykonajmy odejmowanie pisemne: 57,293 – 3,468.
czas pisemnego odejmowania
ułamków dziesiętnych są takie Zapisujemy liczbę pod liczbą tak, żeby całości znajdowały się
same jak podczas pisemnego pod całościami, części ułamkowe pod częściami ułamkowymi,
odejmowania liczb nauralnych.
a przecinek pod przecinkiem.

Odejmujemy:
Działanie zapisujemy tak, by 6 12 8 13 • części tysięczne od części tysięcznych
,
przecinki we wszystkich licz- 5 7 2 9 3 (z „pożyczeniem” od części setnych)
,
bach zapisane były dokładnie – 3 4 6 8 13 – 8 = 5,
5 3 8 2 5
jeden pod drugim. , • części setne od części setnych 8 – 6 = 2,
• części dziesiąte od części dziesiątych
(z „pożyczeniem” od jedności) 12 – 4 = 8,
Jeżeli w którymś rzędzie cyfra • jedności od jedności 6 – 3 = 3,
odjemnej jest mniejsza od cyfry • przepisujemy pozostałą cyfrę dziesiątek,
odjemnika, to należy wykonać czyli 5.
„pożyczanie”, czyli zamienić jed-
ną jednostkę rzędu wyższego na W wyniku wstawiamy przecinek pod przecinkiem.
10 jednostek rzędu niższego.

1. Przepisz podane działanie i oblicz różnicę.

a) 2 3 5 , b ) 3 6 8 2 , c ) 3 4 2 8 , d ) 2 4 3 5 6
,
– 1 4 2 , – 2 9 1 6 – 0 7 0 9 – 9 1 8 5
,
,
,
Zdarza się, że musimy odjąć pisemnie ułamki dziesiętne, które mają różną liczbę cyfr po przecinku. Tak
jak przy dodawaniu, całości w zapisie muszą znajdować się pod całościami, przecinek pod przecinkiem,
części dziesiąte pod częściami dziesiątymi, części setne pod częściami setnymi itd. Poprawnie zapisane
działania mogą zatem wyglądać następująco:

7 5 8 2 6 2 4 7 7 5 7 2 2 9 6 , 1 6
,
,
,
– 1 4 5 , – 0 4 8 – 3 4 8 1 – 2 2 1 5 4 – 4 1 2
,
,
,
,
W przypadku odejmowania – podobnie jak podczas dodawania – na końcu ułamka dziesiętnego możemy
dopisać (lub wyobrazić sobie) zera:
7 5 8 2 6 2 4 7 7 5 7 2 0 2 9 6 0 0 1 6 0 0
,
,
,
,
,
– 1 4 5 0 0 – 0 4 8 0 – 3 4 8 1 – 2 2 1 5 4 – 4 1 2
,
,
,
,
,
2. Przepisz powyższe działania i wykonaj je.
140