Page 175 - kl 6 cz 2

Około XI stulecia w Chinach genialny wynalazek stosowano
w kołowrotkach do przędzenia nici. W Europie kołowrotek
został rozpowszechniony jednak dopiero dwa wieki później.

Od czasów starożytnych koła stanowiły element budowy
niektórych maszyn prostych – urządzeń pozwalających na
podnoszenie lub przesuwanie dużych ciężarów przy użyciu
stosunkowo niewielkiej siły. Maszynami prostymi są m.in.
kołowrót i blok. Kołowrót był wykorzystywany jeszcze do
niedawna w studniach do wyciągania wody oraz
w kopalniach przy transporcie urobku. Bloki (nieruchomy
i ruchomy) są stosowane do dziś, głównie w budownictwie,
rolnictwie i medycynie.

Zadanie 2
Znajdź w internecie zdjęcia opisanych maszyn prostych i porównaj
je z zamieszczonymi rysunkami.
Zadanie 3
Podaj kilka współczesnych przykładów wykorzystywania kół.

Obwód koła można zmierzyć taśmą mierniczą przyłożoną do brzegu koła lub
zwykłą nitką, którą owijamy koło, potem zaznaczamy jej długość i mierzymy.

Zadanie 4
Zmierz obwód i średnicę kilku kół. W każdym przypadku podziel otrzymany
obwód przez długość średnicy. Co udało ci się zauważyć?

Dawniej dużym problemem dla ludzi było obliczenie pola koła. Próbowano to
zrobić w następujący sposób: koło dzielono na bardzo wiele części (jak na rysunku
obok). Fragmenty układano w taki sposób, by utworzyć figurę zbliżoną kształtem
do prostokąta. Im więcej było części, na które dzielono koło, tym bardziej ułożona
figura przypominała prostokąt, a w konsekwencji pole koła było bliższe polu
rzeczywistego prostokąta.
Dziś jest już znany wzór, według którego oblicza się pole koła. We wzorze tym
występuje liczba π – będziecie się o niej uczyć w starszych klasach. Jest to liczba
o nieskończonym rozwinięciu dziesiętnym. Zazwyczaj do obliczeń stosuje się jej
zaokrąglenie do części setnych:
π ≈ 3,14

Jeśli zadanie 4 wykona się bardzo dokładnie, to otrzyma się właśnie taki wynik.

Zadanie 5
Znajdź w internecie wzór na pole koła.

173