Page 52 - polski 6 cz2
P. 52

6.1        Jak powstał świat – mitologia grecka mówi tak
                 (mit kosmogoniczny i teogoniczny)






       Podejmij temat                            z  Świat został stworzony czy powstał w inny sposób? Zapoznajcie
                                                  się ze znaczeniem podanych czasowników i powiedzcie, jaka jest
                                                  między nimi różnica.



                                               stworzyć – stwarzać
                                               1.   sprawić, że coś zaczyna istnieć, powołać do życia
                                               2.   stać się przyczyną, podstawą czegoś, spowodować coś
                                               3.   wymyślić coś i nadać temu określoną formę




                                               powstać – powstawać
                                               zacząć istnieć w przestrzeni, w czasie, w rzeczywistości lub w czyjejś
                                               świadomości


                                                 z  Wiesz już, na przykład z lekcji w klasie piątej, jak Biblia objaśnia
                                                  początki świata. Znasz indiański mit, który porusza podobny temat.
                                                  Zapoznaj się teraz z greckim mitem o początku. Zwróć uwagę
                                                  na etapy powstawania/tworzenia świata.





                                            Jan Parandowski
                                            Narodziny świata
                                            (fragment Mitologii)

                                            Na początku był Chaos. Któż zdoła powiedzieć dokładnie, co to był
                                            Chaos? Niejedni widzieli w nim jakąś istotę boską, ale bez określone-
                                            go kształtu. Inni – a takich było więcej – mówili, że to wielka otchłań,
                                            pełna siły twórczej i boskich nasieni, jakby jedna masa nieuporząd-
                                            kowana, ciężka i ciemna, mieszanina ziemi, wody, ognia i powietrza.
       Ciekawe!
                                            Z tej napełnionej otchłani, kryjącej w sobie wszystkie zarodki przy-
       Chaos – ten rzeczownik ma po-        szłego świata, wyłoniły się dwa potężne bóstwa, pierwsza królewska
       dobne brzmienie i znaczenie          para bogów. Uranos – Niebo i Gaja – Ziemia. Oni dali początek
       w wielu językach, np. łacińskim,
       angielskim, francuskim czy bia-      wielu pokoleniom bogów.
       łoruskim. Pochodzi z języka grec-       Z ich małżeńskiego związku wyszedł wielki ród tytanów, wśród
       kiego (χάος). Przeważająca więk-     których  najstarszy  był  Okeanos,  bóg  potężnej  rzeki,  co  szerokim,
       szość języków w Europie, wraz        błękitnym kręgiem opływa całą ziemię dokoła. Młodszym rodzeń-
       z greckim, należy do tej samej ro-   stwem tytanów byli kiklopowie (cyklopi) i hekatonchejrowie – sturęcy.
       dziny języków indoeuropejskich.      Cyklopi, potwornego wzrostu, o dzikim wyglądzie, mieli jedno oko

                                        50



   0717_881217_polski_kl6_cz_2_DRUK.indd   50                                                                 17.07.2019   20:21:24
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57