Page 113 - polski 7 cz 1
P. 113

z  Powiedz, jak losy poety wpłynęły na powstanie Pana Tadeusza.
              z  Przeczytaj Inwokację – wcześniej zapoznaj się z definicją inwokacji
              (z przypisu 1). Skoncentruj się na stosunku narratora do ojczyzny – zwróć
              uwagę na to, jak i co o niej mówi. Zauważ też, do kogo zwraca się narrator.





                 Adam Mickiewicz                                                     Adam Mickiewicz – (1798–1855) poeta,
                 Inwokacja     1                                                     dramatopisarz, publicysta, tłumacz.
                                                                                     Wyraziciel idei wyzwoleńczych,
                 (fragment Pana Tadeusza)                                            emigrant polityczny. Twórca m.in.
                                                                                     Ody do młodości, Ballad i romansów,
          Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.                               powieści poetyckich (Konrad
          Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,                                 Wallenrod, Grażyna), Sonetów
          Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie                         krymskich, dramatów (Dziady. Część II,
          Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.                                      III i IV), epopei narodowej Pan Tadeusz.


          Panno Święta, co jasnej bronisz Częstochowy                                1   inwokacja – rozwinięta apostrofa (czyli
          I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy                            bezpośredni zwrot do adresata) rozpo-
          Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!                               czynająca poemat epicki, w której poeta
          Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem                               zwraca się do muzy, bóstwa lub ducho-
                                                                                     wego patrona z prośbą o natchnienie,
          (Gdy od płaczącej matki pod Twoję opiekę                                   pomoc w tworzeniu dzieła
          Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę
          I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu
          Iść za wrócone życie podziękować Bogu),
          Tak nas powrócisz cudem na ojczyzny łono.
          Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną
          Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych,
          Szeroko nad błękitnym Niemnem  rozciągnionych;                             2   Niemen – rzeka na Białorusi i Litwie
                                        2
          Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem,                                   3   świerzop – najprawdopodobniej cho-
          Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem;                                 dzi o żółto kwitnący rzepak, z którego
                                           4
                                    3
          Gdzie bursztynowy świerzop , gryka  jak śnieg biała,                       wyrabiano olej używany w kagankach
          Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina  pała,                              oświetlających izby
                                                5
                                                                                     4   gryka – biało kwitnąca roślina, z któ-
          A wszystko przepasane jakby wstęgą, miedzą
          Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą.                             rej nasion produkuje się kaszę gryczaną
                                                                                     5   dzięcielina – koniczyna

          1.   Ustal, do czego i do kogo zwraca się osoba mówiąca w Inwokacji.
              Odpowiedz na pytania umieszczone w tabeli.


                        Adresat 1                          Adresat 2

           Czym jest?                            Kim jest?
           Do czego jest porównywany?            Jaki jest?
           Dlaczego osoba mówiąca zwraca się do   Jakie wiążą się z nim nadzieje?
           niego?                                O co jest proszony?


                                                                                   111
   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118