Page 114 - polski 7 cz 1
P. 114
2. Przypomnij definicje apostrofy i inwokacji (strona poprzednia), a następnie
zastanów się, czy omówione wyżej zwroty mają cechy apostrofy. W tym
Dziś wielu Polaków emigruje w celach kontekście powiedz, czy fragment Pana Tadeusza słusznie został nazwany
zarobkowych lub by się uczyć za gra- Inwokacją.
nicą. Znajdź informacje na temat tego,
jak się czują z dala od rodzinnego kraju, 3. Opracuj w zeszycie poniższą mapę myśli na podstawie Inwokacji.
co myślą, czy chcą wracać. Porozma-
wiajcie o tym w klasie. To mówi o niej narrator
– ważne cytaty
Dlaczego tak
mówi? – twoje
spostrzeżenia
OJCZYZNA
O czym marzy
narrator? Czym jest
dla niego?
Powiedz, jaki obraz ojczyzny wyłania się z Inwokacji. Jaki wpływ na takie jej
ukazanie mogły mieć kolejne wydarzenia z życia Adama Mickiewicza?
4. Wskażcie i nazwijcie środki stylistyczne, których użył poeta, aby zbudować
obraz ojczyzny.
5. Inwokacja, jak cały Pan Tadeusz, napisana jest regularnym wierszem.
Odkryj tę regularność, analizując budowę wersów, układ i rodzaj rymów.
Określ jej funkcję.
Do tradycji szkolnej weszło już pamięcio- a) Sprawdź, ile sylab występuje w wersie i zanotuj ich liczbę w zeszycie
we opanowanie Inwokacji. Wy także po- za pomocą poziomych kresek: jedna kreska = jedna sylaba. Powiedz,
winniście nauczyć się jej i wyrecytować co zwróciło twoją uwagę.
ją wzorowo w klasie. Możecie zapropo- b) Przeczytaj wyraźnie i starannie kilka wersów i wskaż w każdym
nować własną wersję albo wykorzystać z nich stały przedział wewnątrzwersowy – zwany jest on średniówką
wskazówki mistrzów słowa na podsta- i wypada zawsze po tej samej liczbie sylab. Jego sygnałem jest koniec
wyrazu, np.:
wie internetowych nagrań. Znajdziecie Litwo, ojczyzno moja, + ty jesteś jak zdrowie,
je bez kłopotu. — — — — — — — (7) + — — — — — — (6)
c) Wskaż średniówkę w kolejnych wersach. Nie zawsze jest ona
tak wyrazista, to znaczy nie zawsze dzieli wers na dwie jednostki
składniowe – zwróć uwagę na wers trzeci, w którym podział wypada
wewnątrz zdania:
Kto cię stracił. Dziś piękność + twą w całej ozdobie
d) W jednym miejscu regularność jest wyraźnie zachwiana. Znajdź ten
fragment i zastanów się, na czym polega to zachwianie. Przeczytaj
Przerzutnia – występująca w wierszu informację na temat przerzutni.
niezgodność pomiędzy układem e) Opisz układ rymów. Oceń, czy są dokładne czy niedokładne, a także
wersów a podziałem na zdania. Polega rozpoznaj, czy są męskie (rymuje się jedna sylaba, np. włos – głos) czy
na przeniesieniu końcowej części żeńskie (rymuje się co najmniej półtorej sylaby, np. blizna – siwizna).
zdania do następnego wersu. f) Przeczytaj jeszcze raz Inwokację, wsłuchując się w jej rytm. Możesz
wysłuchać jej wzorowej recytacji w internecie. Powiedz, w jaki sposób
oddziałuje on na słuchacza.
112
