Page 118 - polski 7 cz 1

4.3 Legenda dowódcy
(kontrast poetycki, środki poetyckiego obrazowania, dygresja)

Podejmij temat z Przeczytaj kilka uwag historycznych na temat genezy Reduty Ordona
Adama Mickiewicza – utworu inspirowanego walkami z powstania
listopadowego (1830–1831).
Utwór Reduta Ordona jest związany z bohaterską obroną fortu na war-
szawskiej Woli w czasie powstania listopadowego we wrześniu 1831 roku.
1 przybył do Poznania z zagranicy – Adam Mickiewicz nie brał udziału w powstaniu – zbyt późno, bo do-
wieść o wybuchu powstania listopado- piero w połowie 1831 roku, przybył do Poznania z zagranicy . Historię
1
wego dotarła do Mickiewicza podczas
podróży do Rzymu; poeta, planując kapitana Juliana Konstantego Ordona, który wysadził swą redutę (nie
wziąć udział w powstaniu, udał się do chcąc oddać jej w ręce wroga), usłyszał poeta od Stefana Garczyńskie-
Paryża (Francja), a następnie m.in. przez go, adiutanta gen. Jana Umińskiego, dowódcy Warszawy. Reduta Ordona
Lipsk i Drezno (wtedy Królestwo Pruskie) powstała w 1832 roku, gdy jej bohater, który w rzeczywistości nie zginął
dotarł do Wielkopolski, czyli na ziemie podczas obrony miasta, przebywał już na emigracji (później brał jeszcze
polskie wchodzące w skład zaboru udział w rewolucji węgierskiej w latach 1848–49 i wyprawie sycylijskiej
pruskiego; próby przekroczenia granicy Garibaldiego w 1860 roku).
z podlegającym Rosji Królestwem Pol-
skim (Kongresowym) i dotarcia do War- z Podczas czytania wiersza Adama Mickiewicza zwróć uwagę na to, w jaki
szawy nie powiodły się sposób poeta przedstawił napastników i obrońców reduty.

Adam Mickiewicz
2
2 reduta – zamknięte, polowe umoc- Reduta Ordona
nienie ziemne, z wałem i fosą, przysto- Opowiadanie adiutanta
sowane do samodzielnej obrony, sza-
niec Nam strzelać nie kazano. – Wstąpiłem na działo
3 harmata – armata I spojrzałem na pole; dwieście harmat grzmiało.
3
Artyleryi ruskiej ciągną się szeregi,
Prosto, długo, daleko, jako morza brzegi;
I widziałem ich wodza: – przybiegł, mieczem skinął
I jak ptak jedno skrzydło wojska swego zwinął;
Wylewa się spod skrzydła ścieśniona piechota,
Długą czarną kolumną, jako lawa błota,
Nasypana iskrami bagnetów. Jak sępy
Czarne chorągwie na śmierć prowadzą zastępy.
Przeciw nim sterczy biała, wąska, zaostrzona,
Jak głaz bodzący morze, reduta Ordona.
Sześć tylko miała harmat; wciąż dymią i świecą;
I nie tyle prędkich słów gniewne usta miecą,
4 kartacz – pocisk armatni z żelaznymi
kulkami lub odłamkami metalu w środ- Nie tyle przejdzie uczuć przez duszę w rozpaczy,
4
ku, rozpryskującymi się przy wybuchu Ile z tych dział leciało bomb, kul i kartaczy .
116