Page 160 - polski 7 cz 1
P. 160
Ciekawe! 2. Pamiętasz, że Adam Mickiewicz „uśmiercił” Ordona w swym utworze.
Z kolei Matejko „domalował” postacie niebędące uczestnikami i świadkami
Zamiłowanie do polskiej historii zaszcze- wystąpienia Rejtana. Obaj artyści zmienili więc fakty. Odpowiedz na
pił w Janie Matejce najpewniej jego pytania dotyczące zabiegów twórczych zastosowanych przez malarza.
starszy brat, Franciszek, który sam był hi-
storykiem. Młody malarz inspirował się a) Dlaczego – twoim zdaniem – Jan Matejko zmienił znacząco
ponadto m.in. Śpiewami historycznymi okoliczności protestu Rejtana? Zwróć uwagę na tytuł: Rejtan – Upadek
Polski.
poety i publicysty Juliana Ursyna Niem- b) Przypomnij sobie definicję alegorii (przypis 19 na s. 156) i powiedz,
cewicza, ilustrowanym zbiorem pieśni dlaczego w sporze o obraz padło sformułowanie, że jest on alegorią
historyczno-patriotycznych, wydanym upadku Polski.
po raz pierwszy w 1816 r. c) Co tak naprawdę – według sądów przywołanych przez Marię
Poprzęcką – chciał pokazać Jan Matejko? Czy chodziło o samą scenę
z Rejtanem, czy raczej o coś więcej?
d) Jaka jest rola artysty – przedstawiać fakty czy wzbudzić określone
uczucia odbiorcy, przekazywać mu głębsze treści? Wyraź swoją opinię
na ten temat.
3. Maria Poprzęcka zatytułowała swój tekst Wąsaty demoniak.
a) Dlaczego – twoim zdaniem – wybrała to określenie z wypowiedzi
Norwida? Spróbuj wyjaśnić jego znaczenie.
b) Na jaką cechę obrazu Matejki zwróciła w ten sposób uwagę – jego
wartość jako źródła wiedzy historycznej czy jego wartość jako dzieła
sztuki przedstawiającego rozpaczliwego obrońcę Polski?
c) Spróbuj wymyślić inny tytuł tekstu Marii Poprzęckiej. Uzasadnij
swój wybór.
Strona tytułowa Śpiewów
historycznych Niemcewicza z 1816 r.
Przyjrzyj się obrazowi Matejki i powiedz,
w jaki sposób malarz przedstwił tytuło-
wą Polonię, czyli Polskę. Jan Matejko, Polonia, 1863
4. Artyści często wiązali i wiążą tematykę swych dzieł z ojczyzną. Dlaczego,
twoim zdaniem, tak się dzieje? Porozmawiaj o tym z koleżankami i kolegami,
a następnie napiszcie wspólny wniosek.
158