Page 33 - polski 7 cz 2
P. 33

Arlena Witt                                                                Arlena Witt (czyt. arlena wit) – blogerka,
          Dedykowany?                                                                tłumaczka, nauczycielka, prowadzi
                                                                                     kanał w serwisie YouTube zatytułowany
          Coraz  częściej  czytamy  o dedykowanych  słuchawkach,  serwerach ,  aplika-  Po cudzemu, poświęcony nauce
                                                                       1
                                                                                     języka angielskiego.
          cjach , zasilaczach czy innych urządzeniach. Czy można tak o nich powie-
              2
          dzieć, choć nikt na nich nie napisał żadnej dedykacji?

          Dawniej i dziś
          Pierwotnym znaczeniem słowa „dedykowany” było „zawierający dedykację”,
          czyli poświęcony pamięci lub czci. [...] Ważne jest też to, że dedykujemy coś
          komuś, a nie dla kogoś. Powiemy więc: „wiersz dedykowany córce”, a nie
          „dedykowany dla córki”.
             W ostatnich latach to słowo pojawia się też w kontekstach technologicznych,
          ponieważ jest kalką  angielskiego dedicated  . Z tym że to angielskie dedicated ozna-
                           3
                                              4
          cza też „poświęcony”, „wyspecjalizowany”, a także „oddany” i dlatego po pol-  Arlena Witt
          sku „dedykować” nie zawsze jest poprawne, a prawie nigdy nie jest zgrabne.

          Dobrze

          Gdy słowo „dedykowany” występuje w postaci przymiotnikowej, czyli najczę-  1   serwer – komputer lub program uży-
          ściej przed rzeczownikiem, językoznawcy uznają je za poprawne, tłumacząc   wany w sieciach komputerowych m.in.
          to tym, że nie ma lepszego, zwięzłego polskiego odpowiednika. Można zatem   do obsługi użytkowników przez udo-
          napisać:                                                                   stępnianie ich komputerom swoich za-
                                                                                     sobów
             Konto obsługiwać można w dedykowanej aplikacji mobilnej.
                                                                                     2   aplikacja – tu: program komputerowy
             Bezpieczeństwo danych zapewnia dedykowany serwer.
                                                                                     3   kalka – tu: wyraz albo sformułowanie
                                                                                     zbudowane na wzór wyrazów z obce-
          Niedobrze
                                                                                     go języka, np.  lokowanie /  plasowanie
          Natomiast gdy pojawia się po rzeczowniku [...] lepiej zastąpić je czymś in-  produktu (ang. product placement, czyt.
          nym. Zamiast: W ofercie znalazły się też mniejsze urządzenia, dedykowane poszczegól-  prodakt plejsment) na określenie jedne-
          nym pomieszczeniom w domu.                                                 go ze sposobów reklamowania produk-
             Lepiej napisać: W ofercie znalazły się też mniejsze urządzenia, przeznaczone do po-  tów, twarde dowody (ang. hard eviden-
                                                                                     ce, czyt. hard ewidens) zamiast niezbite
          szczególnych pomieszczeń w domu.                                           dowody.
             Podobnie należy zamienić:
                                                                                     4   dedicated – czyt. dedikejted
             [...] Szkoła zorganizowała dyskotekę dedykowaną dla uczniów najstarszych klas.
             Szkoła zorganizowała dyskotekę dla uczniów najstarszych klas. [...]


          Jeśli się da, lepiej zastąpić
          Mnie akurat nawet w pierwszym użyciu, czyli dopuszczalnym przymiotniko-
          wym (np. „dedykowany serwer”), to słowo nie brzmi dobrze. Niektóre słowa
          się lubi, a innych nie – na pewno też macie swoje najmniej ulubione, obojęt-
          nie jak poprawne by nie były. Dlatego, jeśli to tylko możliwe, staram się „de-
          dykowanego” zastępować bardziej polskimi odpowiednikami, np. „specjalny”
          czy „oddzielny”:

                                                                                   31
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38