Page 123 - polski 8 cz1

ku wyjściu, gniotąc leżącego na noszach, napółprzytomnego młodego człowie- 22 szmugler – przemytnik, nielegalnie
ka. Dopiero gdy cała grupa dwudziestu pięciu cudem wyzwolonych więźniów przewożący towary lub ludzi
wywaliła się z wozu, ukazuje się wypełzający na czworakach przez ławki Rudy. 23 getto – w czasie II wojny światowej wy-
– Jest! Jest! – wrzeszczy ucieszony głos. – Jest Rudy! dzielona w mieście przez Niemców dziel-
Szalona radość ludzi, połączona z rozgorączkowaniem bitewnym, nie nica, zwykle zamknięta, do zamieszkania
dostrzega zielonożółtego koloru twarzy Rudego, zapadniętych policzków, ol- której zmuszano ludność żydowską
brzymiego sińca pod okiem, sinych uszu i patrzących na nich nieruchomo 24 władysławowski – Arsenał Warszawski
wielkich, otwartych oczu. Już go porwali na ramiona i niosą do czekającego został zbudowany w latach 1638−1643
z rozkazu króla Władysława IV Wazy
samochodu. Rudy jęczy z bólu, samochód rusza. Przyjaciele nie zwracają
25 insurekcja kościuszkowska – polskie
uwagi na odbitego, ładują świeżymi magazynkami broń. Dopiero gdy to zro- powstanie narodowe przeciw Rosji i Pru-
bione, uśmiechają się do Rudego. Ten spogląda na nich olbrzymimi rozwar- som w 1794 r., pod wodzą Tadeusza Ko-
tymi oczyma. Na twarzy poprzez skurcz bólu maluje się uśmiech. Bierze ściuszki, Najwyższego Naczelnika Siły
w dłoń rękę Zośki i trzyma mocno. Dłonie ma czarne i spuchnięte. Szepce: Zbrojnej Narodowej
– Tadeusz, ach Tadeusz, gdybyś wiedział… 26 rebelia – zbrojny bunt przeciwko ist-
Skrzyżowanie ulic przed Arsenałem jest puste – puściusieńkie. Roz- niejącej władzy, w tekście mowa o po-
pierzchł się gdzieś i ukrył tłum przechodniów, znikli tak liczni w tym miej- wstaniu listopadowym przeciwko Rosji
22
23
scu szmuglerzy towarów do getta . Wszędzie – cisza. Tylko w powietrzu (1830–1831)
unosi się jeszcze zapach prochu, jasnym płomieniem dopala się auto wię-
zienne, na jezdni leżą trupy pięciu gestapowców, gdzieś dalej trup ofice-
ra SS, na chodniku granatowy policjant. A na tę scenę bitewną jednego
z najsławniejszych wyczynów Polski Podziemnej patrzą prastare mury wła-
25
24
dysławowskiego Arsenału, świadka insurekcji kościuszkowskiej i rebelii
26
listopadowej 1830 r. Muzeum Niepodległości

1. Opracujcie i uzupełnijcie w zeszytach schemat dotyczący najważniejszych
elementów relacji z akcji pod Arsenałem.

Zdarzenie sprzed akcji,
Cel napisania relacji motywujące działania Czas i miejsce akcji
bohaterów
Aby dowiedzieć się więcej o działaniach
Szarych Szeregów, Pawiaku i więźniach
posterunku przy alei Szucha, warto wy-
Główne postacie Postacie drugoplanowe
brać się do oddziałów Muzeum Nie-
podległości w Warszawie – Mauzoleum
Walki i Męczeństwa oraz Muzeum Wię-
zienia Pawiak.
Punkt kulminacyjny akcji
pod Arsenałem

Znajdź w dostępnych źródłach infor-
macje na temat orderu Virtuti Militari
Zdarzenia prowadzące – poznaj historię tego odznaczenia i do-
do punktu kulminacyjnego Zdarzenia rozwiązujące akcję wiedz się, w jakich okolicznościach jest
nadawane.

121