Page 81 - polski 8 cz1

Więcej na temat 2.4 Urodziłem się… (tekst literacki a tekst popularnonaukowy,
życiorys, CV)
Skawiński czy Siellawa? Jak literatura zmienia życiorysy…

23 listopada 1876 r. w czasopiśmie „The New York Times” (czyt. de nju jork tajms) ukazał się artykuł mówiący o zagad-
kowej śmierci Polaka Mieczysława Siellawy, 38-letniego mężczyzny, który przybył do Ameryki przed piętnastu laty. Podejmij temat z Dokończ zdanie zamieszczone w tytule rozdziału: Urodziłem się... Porównaj
je z tymi, które sformułowali inni. Czym się różniły wasze odpowiedzi,
Na wiadomość tę zareagował korespondent „Tygodnika Ilustrowanego”, Julian Horain, który poznał Siellawę a w czym były podobne?
w czasie pobytu w Nowym Jorku i ocenił go jako „człowieka wysoko ukształconego, prawego i szla chetnego”.
W „Gazecie Polskiej” z 1877 r. publicysta wspominał śp. Siellawę, zwracając uwagę na dziwną manię Polaka: z Przeczytaj jeszcze raz fragment noweli Latarnik, a następnie hasło
z Encyklopedii języka polskiego. Zwróć uwagę na podobieństwa i różnice
pomiędzy tymi tekstami.
Warszawa 1877 N o 98

Był kopaczem złota w Australii, poszukiwaczem diamentów w Afryce, strzel-
cem rządowym w Indiach Wschodnich. Gdy w swoim czasie założył w Ka-
lifornii farmę, zgubiła go susza; próbował handlu z dzikimi plemionami za-
mieszkującymi wnętrze Brazylii: tratwa jego rozbiła się na Amazonce, on sam
zaś bezbronny i prawie nagi tułał się w lasach przez kilka tygodni, żywiąc się
dzikim owocem, narażony co chwila na śmierć w paszczy drapieżnych zwie-
rząt. Założył warsztat kowalski w Helenie, w Arkansas, i – spalił się w wiel-
„[…] wszędzie, gdzie kolwiek przebywał, zdawało mu się, że go szpieguje,
kim pożarze całego miasta. Następnie w Górach Skalistych dostał się w ręce
ściga i prześladu je jeden z rządów europejskich. Stąd też nigdzie nie mógł Indian i cudem tylko został wybawiony przez kanadyjskich strzelców. Służył
zagrzać na długo miejsca. […] po opuszczeniu Europy (zdaje się w r.1848) jako majtek na statku kursującym między Bahią i Bordeaux , potem jako har- 1 Bordeaux – czyt. bordo
1
zwiedził Przylądek Dobrej Nadziei, Madagaskar, Australię, Amerykę punnik na wielorybniku: oba statki rozbiły się. Miał fabrykę cygar w Hawanie
– został okradziony przez wspólnika w chwili, gdy sam leżał chory na „vomi-
Południową, Środkową i nareszcie Stany Zjedno czone. Powiadał mi nieraz,
to” . Wreszcie przybył do Aspinwall […] 2 vomito – patrz s. 71
2
że za najszczęśliwsze chwile swojego życia uważa te parę lat, które przebył
H. Sienkiewicz, Latarnik
na międzymorzu Panama, spełniając obowiązek strażnika latarni morskiej
przed portem Colon-Aspinwall. […] Raz mu przysłano pakę z gazetami
i książkami polskimi – i to go wygnało z samotnego raju […]. Wliczbie przy-

słanych książek była powieść Zygmunta Kaczkowskiego „Murdelio”. Otóż
wpewien mglisty dzień Siellawa tak się zaczytał przy lampie w owej powie-
ści, że wiecznym prawem zapomniał zapalić lampę latarnianą. To zmyliło

z drogi jakiś okręt i o mało nie stało się powodem rozbicia. Zaskarżono straż-
nika i Siellawa stracił miejsce. Odtąd znienawidził książki”.

Sienkiewicza zainspirował bohater prasowej korespondencji Horaina – stworzył postać Skawińskiego, który Obejrzyj ilustrację do noweli Henryka
podobnie jak Siellawa po opuszczeniu ojczyzny nie mógł sobie znaleźć stałego miejsca. Ważnym wydarzeniem Sienkiewicza pt. Latarnik. W jaki spo-
w życiu prawdziwego latarnika i bohatera noweli była fascynacja książką, prowadząca do utraty pracy i dalszej sób autor obrazu przedstawił tytułowe-
tułaczki. I w tym punkcie losy obu latarników znacznie się różnią, bo według relacji Horaina Siellawa znienawidził go bohatera? Czy udało mu się oddać
książki, podczas gdy Skawiński uznał Pana Tadeusza za najlepszego towarzysza tułaczki. jego charakter?

2 79